1

Πορεία Ενάντια Στη Σαρία και Αντιδιαδηλώσεις | Νέα Υόρκη, 10 Ιουνίου 2017

 

Το Σάββατο 10 Ιουνίου διοργανώθηκαν περίπου 30 αντιμουσουλμανικές διαδηλώσεις σε όλη την Αμερική, που ονομάστηκαν από τους δεξιούς διοργανωτές “March Against Sharia” (“Πορεία Ενάντια στη Σαρία”). Στην Νέα Υόρκη, την ώρα της πορείας είχαν καλεστεί αντι – διαδήλωσεις που αριθμητικά υπερείχαν κατά πολύ της αρχικής συγκέντρωσης.

Οι αντιμουσουλμανικές συγκεντρώσεις ανά τη χώρα, οργανώθηκαν από τον 29χρονό Σκότ Πρέσλερ, συνιδρυτή της οργάνωσης Gays For Trump*1 (και της ACT for America, παλιότερα γνωστής ως American Congress for Truth), και υποτίθεται πως αντιτίθενται στον Ισλαμικό εξτρεμισμό, τη βία εναντίων των γυναικών συμπεριλαμβανομένου και του ακρωτηριασμού γυναικείων γεννητικών οργάνων και στην καταπίεση της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.

Η Act for America περιγράφεται από τον Αμερικάνικο Μη Κερδοσκοπικό Νομικό Οργανισμό Southern Poverty Law Center (SPLC) ως “η μεγαλύτερη αντι-μουσουλμανική ομάδα στην Αμερική” και έχει ιστορικό στις αντι-μουσουλμανικές διοργανώσεις και δράσεις από την ίδρυση της το 2007. Ιδρύθηκε από Λιβανέζους Χριστιανούς και την Αμερικανίδα – πλέον υπήκοο – Brigitte Gabriel*2.

Μεταξύ των συμμετεχόντων της πορείας στη Foley Square στις 10 Ιουνίου, ήταν oι οπαδοί της λευκής υπεροχής “Identity Evropa” και ο δεξιός προβοκάτορας Gavin McInnes, με τον τελευταίο να είναι και προβεβλημένος ομιλητής. Τόσο οι “Identity Evropa”, όσο και ο McInnes έχουν μακρά ιστορία σε αντι-μουσουλμανικές, ρατσιστικές, σεξιστικές και αυταρχικές δράσεις και θέσεις. “ΟΧΙ ΑΛΛΟΥΣ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΥΣ” έγραφαν κάποια χαρακτηριστικά πλακάτ στη συγκέντρωση.

η σημαία “Blue lives matter” που αναφέρεται στις ζωές των αστυνομικών

Στην Πορεία Ενάντια στη Σαρία περιλαμβάνονταν πλακάτ και συνθήματα υπέρ του Τραμπ, Αμερικανικές σημαίες, σημαίες της Αποικιακής Περιόδου, σύμβολα υπέρ της Αστυνομίας (Blue Lives Matter) και σημαίες του φανταστικού ανύπαρκτου κράτους “Κεκιστάν”, ένα σύμβολο της alt right*3 που γεννήθηκε στο site 4Chan και θυμίζει τη ναζιστική σημαία*4. Οι συμμετέχοντες έκαναν συχνά το σύμβολο του ΟΚ με τα δάχτυλα τους, μια χειρονομία που έχει οικειοποιηθεί η Αμερικάνικη ακροδεξιά, η alt right και οι υποστηρικτές του Τραμπ. Οι ίδιοι συχνά παραδέχονται πως κάνουν τη χειρονομία για προκαλέσουν τους φιλελεύθερους και τους αριστερούς*5.

το πόστερ για την Παλαιστίνια ακτιβίστρια Λίντα Σαρσούρ και η πράσινη σημαία του “Κεκιστάν”

Ένα πόστερ που βρισκόταν ψηλά καθ’ όλη τη διάρκεια της Πορείας Ενάντια στη Σαρία, έδειχνε ένα κόμικ που εμφάνιζε την Αμερικανίδα Παλαιστίνια ακτιβίστρια Λίντα Σαρσούρ, με έναν ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο, να εμπλέκεται σε σεξουαλικές πράξεις με κάποιον που θα μπορούσαμε να υποθέσουμε πως είναι ο Προφήτης Μωάμεθ.

Κατά τη διάρκεια της Πορείας Ενάντια στη Σαρία έγιναν δύο αντι-διαδηλώσεις στη Νέα Υόρκη. Η μια αφορούσε ένα πιο φιλελεύθερο κοινό με διάφορους ομιλητές και είχε τίτλο “Η Νέα Υόρκη Αγαπά τους Μουσουλμάνους”. Γινόταν κάποια τετράγωνα πιο πέρα από την Foley Square και μακριά από την πορεία, ώστε να μην υπάρχει ούτε οπτική, ούτε ηχητική επαφή. Η δεύτερη αντιδιαδήλωση είχε ως αφετηρία την Centre Street και είχε ως σκοπό να δημιουργήσει φασαρία και να διακόψει την πορεία.

 

“Πιάστε τους από το μουνί” (σ.σ. Grab ‘em by the pussy!: ένα σύνθημα που παραπέμπει σε ατάκα του Τράμπ μετά απο ένα βίντεο που βγήκε στην επιφάνεια προεκλογικά) φώναζε η Πορεία Ενάντια στη Σαρία στις γυναίκες και τους άντρες της αντι-διαδήλωσης που τους κοιτούσαν .

“Όχι στον Τραμπ, Όχι στην Κου Κλουξ Κλάν, Όχι στην Φασιστική Αμερική” φώναζαν οι συμμετέχοντες στη αντι-διαδήλωση όταν συναντήθηκαν οι δύο πλευρές.

“Ναι στον Τράμπ, Ναι στην Κου Κλούξ Κλάν, Ναι στη Φασιστική Αμερική” απάντησαν οι συμμετέχοντες της Πορείας Ενάντια στη Σαρία.

Οι άνθρωποι που βρίσκονταν στη Centre Street φορούσαν μαντήλες, κιπά, μέχρι και τουρμπάνι με τα χρώματα της αμερικάνικης σημαίας και κρατούσαν πινακίδες γραμμένες στα Αγγλικά, τα Ισπανικά και τα Αραβικά. Τα συνθήματα μιλούσαν για αλληλεγγύη όχι μόνο για τους Αμερικανούς Μουσουλμάνους, αλλά των Μουσουλμάνους διεθνώς, τους πρόσφυγες, τους μαύρους, τις γυναίκες, τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, τους εργάτες και τους καταπιεσμένους σε όλο τον κόσμο. Η εντυπωσιακή πληθώρα των πλακάτ και των συνθημάτων καταδίκαζαν τον αυταρχισμό, το ρατσισμό και το φασισμό.

“Μαύροι, Λατίνοι, Άραβες, Ασιάτες και Λευκοί” φώναζαν οι συμμετέχοντες στην αντι-διαδήλωση “Ενωθείτε! Ενωθείτε! Ενωθείτε να παλέψουμε ενάντια στη δεξιά”.

Η αντι-μουσουλμανική ιστορία της ACT for America, δηλαδή η οργανωτική ομάδα των διαδηλώσεων σε όλη την Αμερική, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την εναντίωση στην πώληση χαλάλ κρεάτος στην Αμερική καθώς και στη διαθεσιμότητά του στα δημόσια σχολεία*6. Επίσης περιλαμβάνει τη συνεργασία με την Ann Corcoran, ιδρύτρια του αντι-προσφυγικού blog Refugee Resettlement Watch*7 ενάντια στους μετανάστες και τους αιτούντες άσυλο στην Αμερική, ειδικά τους Σύριους πρόσφυγες.

Η ιδρύτρια του ACT, Brigitte Gabriel, έχει στο παρελθόν συνεργαστεί με τον ακροδεξιό και αντι-gay Αμερικάνο τηλε-ευαγγελιστή Pat Robertson πριν ακόμα δημιουργηθεί η ACT. Σε μια ομιλία της για την οργάνωση “Χριστιανοί Ενωμένοι για το Ισραήλ” (CUFI) το 2007, είπε πως “Ο Αραβικός κόσμος…δεν έχει ψυχή”. “Είναι αποφασισμένοι να σκοτώσουν και να καταστρέψουν”.*8

Ένα νεαρός άντρας στην αντι-διαδήλωση κρατούσε ένα πλακάτ που έγραφε “Φασισμός. Φονταμενταλισμός”. Δυο τόξα έδειχναν προς καθεμιά από τις δύο λέξεις. “Γάμησέ τα” έγραφε από κάτω.

Φωτορεπορτάζ & σύντομο βίντεο

όπου μεταξύ άλλων θα παρατηρήσουμε:

στους ακροδεξιούς διαδηλωτές τα λευκά καπέλα είναι οι Oath Keepers, μια ακροδεξιά εταιρεία security από πρώην αστυνομικούς και στρατιωτικούς. Το μπλουζάκι με το σήμα sheepdog, έχει πάλι να κάνει με το Blue lives matter, και εννοεί την επιλογή του να μην είσαι ούτε λύκος (εγκληματίας), ούτε πρόβατο, αλλά “τσοπανόσκυλο” (να διαφυλάττεις την τάξη).

Στη διαδήλωση των αντιρατσιστών οι φωτογραφίες είναι των δύο νεκρών και του ενός τραυματία από την πρόσφατη ρατσιστική επίθεση στο Πορτλαντ αλλά και η Rahma Warsame, η γυναίκα που κακοποιήθηκε βάναυσα στο Οχάιο, στις αρχές Ιουνίου, αμέσως μετά την κυκλοφορία της είδησης για την τρομοκρατική επίθεση στο Λονδίνο.

 

Παραπομπές:

  1. https://www.facebook.com/scott.presler/videos/10103671379567867/
  1. https://www.splcenter.org/fighting-hate/extremist-files/group/act-america
  2. Alt right θα ονομάζαμε μια ακροδεξιά ιδεολογία, στο κέντρο της οποίας βρίσκεται η πεποίθηση ότι η «λευκή ταυτότητα» δέχεται επίθεση από πολυπολιτισμικές δυνάμεις και υπονομεύεται μέσω εννοιών όπως η πολιτική ορθότητα και η κοινωνική δικαιοσύνη.
  1. https://www.splcenter.org/hatewatch/2017/05/08/what-kek-explaining-alt-right-deity-behind-their-meme-magic

https://www.reddit.com/r/CringeAnarchy/comments/63l6el/the_geniuses_of_rfuckthealtright_have_discovered/

  1. https://theoutline.com/post/1428/the-ok-sign-is-becoming-an-alt-right-symbol;
  2. https://actforamericahouston.wordpress.com/2013/11/26/halal-secretly-shoving-sharia-islamic-law-down-your-throat/; https://twitter.com/actforamerica/status/507548684146720768
  3. http://www.actforamerica.org/refugee_resettlement
  4. https://www.youtube.com/watch?v=aaocTdWOtJ4

“The difference, my friends, between Israel and the Arabic world, is the difference between civilization and barbarism.  It’s the difference between goodness and evil.  And this is what we’re witnessing in the Arabic world.  They have no soul.  They are dead-set on killing and destruction.” [Brigitte Gabriel, speaking at Christians United for Israel (CUFI) in 2007.]

 

 




η απειλή του φανατικού Ισλάμ ως πρόσχημα

 

Πριν από λίγες μέρες πραγματοποιήθηκε εκδήλωση σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας με θέμα «Η απειλή του φανατικού Ισλάμ και η εσωτερική ασφάλεια». Καλεσμένοι να μιλήσουν για αυτό το θέμα, ήταν δυο πρώην και ο νυν υπουργός Προστασίας του Πολίτη (ο Μ. Χρυσοχοίδης, ο Ν. Δένδιας και ο Γ. Πανούσης). Ενόψει μας Ευρώπης που περιχαρακώνεται  ολοένα και περισσότερο με το πρόσχημα της τζιχαντιστικής απειλής και σε μια χώρα που τα κανάλια της απελπισμένα προσπαθούν να ενώσουν τζιχαντιστές με ποινικούς και μέλη επαναστατικών οργανώσεων, είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, σκέφτηκα, να παρακολουθήσουμε τι έχουν να πουν οι υπουργοί.

2

H εκδήλωση ξεκίνησε με την Άννα Διαμαντοπούλου να λέει πως το συγκεκριμένο θέμα δημιούργησε τη μεγαλύτερη «κινητικότητα» από όλες τις προηγούμενες εκδηλώσεις του δικτύου. Συγκεκριμένα είπε πως έλαβε «αριστερίστικα και εθνικιστικά σήματα, καθότι και οι δύο πλευρές έχουν μεγάλα πάθη», μην παραλείποντας να συσχετίσει τα δύο λεγόμενα άκρα. Η Διαμαντοπούλου έκανε μια εισαγωγή  μιλώντας για το πώς οργανώσεις όπως ο ISIS έχουν την «πολιτική και θρησκευτική φαντασίωση να καταστρέψουν τη Δύση» και πως πρέπει να διασφαλίσουμε «την εσωτερική ασφάλεια δηλαδή την κοινωνική ειρήνη» της χώρας μέσω της φύλαξης των συνόρων, ενίσχυσης της Frontex κλπ. Μεταξύ άλλων είπε πως «τα κέντρα φιλοξενίας έχουν μόνο νόημα αν επαναπατρίζουν». Συντονιστής της εκδήλωσης ήταν ο Χ. Μεμής (Protagon, Τα Νέα) επιχειρώντας αρχικά να μεταφέρει την επικαιρότητα που θέλει την Ευρώπη να σχεδιάζει επέμβαση στη Λιβύη προκειμένου να «ελέγξει» τις μεταναστευτικές ροές καθώς και τη συζήτηση περί πράσινης κάρτας που θα δίνει, σύμφωνα με τον Μεμή, τη δυνατότητα στους μορφωμένους μετανάστες να δουλεύουν στην ΕΕ.

Μεσολάβησε ένα βίντεο του Επιτρόπου Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας Δ. Αβραμόπουλου, ο οποίος με  έντονο στοιχείο δραματικότητας μίλησε για τα μεγάλα ευρωπαϊκά ιδεώδη, για «τον ισλαμικό φανατισμό που είναι η βασική απειλή ενάντια στην Ευρώπη» και την «αθόρυβη και ειρηνική πρόληψη και αντιμετώπιση με όλα τα πρόσφορα μέσα ενάντια στην απειλή».

Μετά το βίντεο, πρώτος μίλησε ο Μιχάλης Χρυσοχοίδης ο οποίος ξεκίνησε διαχωρίζοντας την ισλαμιστική τρομοκρατία με την ισλαμοφοβία σε περίπτωση που κάποιος τα ταύτιζε. Αργότερα μίλησε για τους λόγους, σύμφωνα πάντα με τον ίδιο, που οδηγούν στον ισλαμικό φανατισμό. «Ανεργία, περιθωριοποίηση/γκετοποίηση, ριζοσπαστικοποίηση, ισλαμικός φανατισμός». Συνέχισε λέγοντας «από τις σπηλιές του Αφγανιστάν της Al Qaida μέχρι το τρομοκρατικό ψευδοκράτος του ISIS, αυτή η διαφοροποίηση θέτει διάφορα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε». Μίλησε για επιχειρήσεις στην περιοχή, μίλησε για ενίσχυση του τοπικού αντίπαλου στρατού  (του ISIS) και τέλος τη διπλωματική συνεργασία με άλλα κράτη. Αναφέρθηκε στο ξεκίνημα του φαινομένου και στον «πανικό» που αισθάνεται ο ευρωπαίος πολίτης που «σκέφτεται ότι ανάμεσα του βρίσκεται κάποιος που θα μπορούσε να κάνει τέτοια πράγματα» (όπως τρομοκρατικές επιθέσεις). Σύμφωνα με πηγές που δεν ανέφερε και δεν μπορέσαμε να βρούμε, ο Χρυσοχοίδης υποστήριξε πως «τα 2/3 των Μουσουλμάνων της Ευρώπης ασπάζονται τον τζιχαντισμό». Συνέχισε μιλώντας για την αιτία που οδηγεί στην υιοθέτηση της ιδεολογίας του τζιχαντισμού, λέγοντας πως «η αποτυχία της Αραβικής Άνοιξης έβγαλε ως προϊόν καταπιεσμένες μάζες που λειτουργούν ως τρομοκράτες» αναφερόμενος συγκεκριμένα στην Τυνησία και την Αίγυπτο.

Το σημείο που στάθηκε ιδιαίτερα ήταν «η μαζική είσοδος χιλιάδων ανθρώπων που μπαίνουν ανεξέλεγκτα μέσα στην Ελλάδα». «Έχουμε το πρόβλημα των προσφύγων που γίνονται πρόσφυγες λόγω πολεμικών λόγων και σε αυτό δεν υπάρχει καμία συζήτηση για φιλοξενία, προστασία, περίθαλψη κλπ». Συνέχισε λέγοντας, «τους νόμιμους μετανάστες πρέπει να τους διαχειριζόμαστε όπως όλους τους πολίτες. Αυτό που δεν πρέπει να διαπραγματευτούμε είναι ότι δε μπορεί όποιος έρχεται στη χώρα να κυκλοφορεί ελεύθερος παρανόμως» γιατί σύμφωνα με τον Χρυσοχοίδη «αυτός ο άνθρωπος (σ.σ. ο παράνομος μετανάστης) είναι το μεγαλύτερο εργαλείο εγκληματικότητας». Αναφέρθηκε στην Αμυγδαλέζα και πως αρχικά φτιάχτηκε για να χωρέσουν 800 άτομα, ενώ οι συνθήκες ήταν πολύ καλές. Μίλησε για την μεγάλη σημασία της θωράκισης των συνόρων από τη Frontex και πως πρέπει «να ελεγχθεί η λαθρομετανάστευση που οδηγεί είτε στην τρομοκρατία, είτε στην ισλαμοφοβία». Στο τέλος της ομιλίας του, αναφέρθηκε στο ότι δεν υπάρχει κοινή μεταναστευτική πολιτική και πως έχει αντιμετωπίσει «πρωτοφανή αδιαφορία από τις πρεσβείες των χωρών προέλευσης». Έκλεισε λέγοντας πως η αστυνομία χρειάζεται υποστήριξη γιατί κάνουν μεγάλη προσπάθεια «να φιλοξενούν ανθρώπους στα τμήματα και να διατηρούν την εσωτερική ασφάλεια και τις ροές των μεταναστών».

 

4

Ο επόμενος που μίλησε ήταν ο υπουργός Νίκος Δένδιας, ο οποίος πήρε το λόγο, ευχαριστώντας τη Διαμαντοπούλου που έδωσε αυτή τη μεγάλη ευκαιρία να συναντηθούν «λογικές φωνές». Αρχικά δήλωσε την «συμπαράσταση του και την αγάπη του» στον καινούριο υπουργό Πανούση αντιλαμβανόμενος το δύσκολο έργο του μιας και ο ίδιος όπως είπε δεν είχε κοιμηθεί το βράδυ που ο Σαμαράς τον είχε ενημερώσει για την ανάληψη του συγκεκριμένου υπουργείου. Ξεκίνησε μιλώντας για τις μεταναστευτικές ροές λέγοντας κι αυτός πως «δε μπορεί να έρχονται στη χώρα οι μετανάστες και να περιφέρονται» γι’ αυτό και δημιουργήθηκαν τα προαναχωρησιακά κέντρα κράτησης.  «Το ξεκίνησε ο Μιχάλης και το παρέλαβα από κείνον» είπε αναφερόμενος στον Χρυσοχοίδη. «Είχαμε επιστρέψει 50.000 ανθρώπους, ήμασταν πρωταθλητές» δήλωσε. Συνέχισε λέγοντας πως «τουλάχιστον 3000 Μουσουλμάνοι Ευρωπαίοι πολίτες μάχονται στη Συρία και πως αυτοί μπορεί να είναι εν δυνάμει απειλή στην έννομη Ευρώπη». Είπε πως δεν είναι δυνατόν να τους παρακολουθούμε όλους και πιο συγκεκριμένα δήλωσε πως «υπερσύγχρονα συστήματα έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν μέχρι 9 άτομα στο έδαφος τους άρα αυτά που ακούτε ότι κάνει η αστυνομία δεν ισχύουν». Μίλησε για τα μη επαρκή κονδύλια της Ευρώπης για τη μετανάστευση και πως «αν η ΕΕ πιστεύει πως θα τη βγάλει φτηνά είναι γελασμένη». Σε εκείνο το σημείο πρόσθεσε παρακαλώντας το ακροατήριο να μη το λάβει καχύποπτα πως «από τα συνολικά τρομοκρατικά συμβάντα, πάνω από το 70% έχει τουλάχιστον ένα στοιχείο ισλαμισμού». Μίλησε για τη συμμαχία της Ελλάδας με το Ισραήλ και το κατά πόσο αυτό «μας κάνει και εμάς στόχο»,  φέρνοντας τον «εχθρό» έξω από το σπίτι μας. Πιο συγκεκριμένα ανέφερε πως «ο τρομοκράτης στη Βουλγαρία που έβαλε βόμβα σε Ισραηλινούς είχε προσπαθήσει να εισέλθει στην Ελλάδα μέσω του Έβρου και στάλθηκε πίσω». Μίλησε επίσης για τις συχνές επισκέψεις της επιτρόπου Μάλστρομ  «που είχε κάνει μόνιμο προορισμό της την Ελλάδα» και πως κάτω από αυτή τη στενή επίβλεψη όλα λειτουργούσαν όπως έπρεπε. Πρότεινε να ενωθούν τα υπουργεία Ναυτιλίας και Προστασίας του Πολίτη προκειμένου να υπάρχει κοινή διαχείριση στο θέμα της μετανάστευσης. Είπε επίσης πως «ο φράχτης είναι ένα μικρό κομμάτι, την δουλειά την κάνουν οι κάμερες» και γι’ αυτό θα πρέπει να ενισχυθούν αυτά τα συστήματα. Τέλος, περιέγραψε διάφορες επιχειρησιακές ομάδες που θα έπρεπε να ενισχυθούν με ραντάρ και κάμερες προκειμένου να προλαβαίνουμε την είσοδο των μεταναστών στη  χώρα.

Ο τελευταίος που μίλησε ήταν ο νυν υπουργός Γιάννης Πανούσης. Ξεκινώντας αναρωτήθηκε «πώς να μιλήσεις στην Ευρώπη για το μεταναστευτικό όταν έχεις ανοιχτά μέτωπα με το Eurogroup». Συνέχισε την ομιλία του κάνοντας κάποιες παραδοχές σε σχέση τη παγκόσμια και ευρωπαϊκή κατάσταση. Μίλησε για τη «νέα γεωγραφία εξουσίας που δημιουργήθηκε με την παγκοσμιοποίηση» και  την Ευρώπη φρούριο, προτρέποντας «να μην μπερδεύουμε τη συνθήκη Σένγκεν με το πρόγραμμα Τάμπερε». Είπε πως «η απειλή δεν έρχεται μόνο από τα σαπιοκάραβα αλλά έρχεται και ως τουρίστας και ενταγμένος ευρωπαίος πολίτης». Ο Πανούσης είπε πως «μιλάμε για έναν πλανητικό τρόμο με πρόσημο το Ισλάμ» ενώ δεν δίστασε να πει πως «το Αφγανιστάν έχει κυρίως εγκληματική δραστηριότητα» λέγοντας και αυτός να μην το λάβουμε καχύποπτα. «Για φανταστείτε τι θα συμβεί αν φέτος το καλοκαίρι έρχονταν 500.000 μετανάστες;» αναρωτήθηκε και συνέχισε λέγοντας πως «τα χρήματα δε λύνουν ούτε τα ζητήματα ασφάλειας, ούτε τίποτα». Συνέχισε λέγοντας πως «πρέπει να τελειώνουμε με την ιστορία της διαπραγμάτευσης για να ασχοληθούμε με ριζικές προτάσεις». Η κατά τα άλλα χαοτική ομιλία του Πανούση τελείωσε με την εξής δήλωση «το κεκτημένο του Δένδια εμείς θέλουμε να το κρατήσουμε στο κέντρο της Αθήνας και νομίζω το κρατάμε ως τώρα». Σε ερωτήσεις από το κοινό μετά το τέλος της τοποθέτησης του, ο Πανούσης δήλωσε πως θέλει να ξαναδεί το θέμα της ενσωμάτωση αναρωτώμενος «αν έχουμε αντιληφθεί ότι μεθαύριο θα μας συλλάβει κάποιος από την Αλβανία ή θα μας δικάσει κάποιος από τη Ρουμανία».

1

Στη συνέχεια ο λόγος πέρασε στο κοινό, στο οποίο μεταξύ άλλων βρίσκονταν ο Θεόδωρος Πάγκαλος, ο Γιώργος Φλωρίδης (πρώην αρχηγός ΕΛ.ΑΣ, Υπουργός Δημοσίας Τάξης 2003-2004), ο Πάνος Μπεγλίτης (Υπουργός Εθνικής Άμυνας 2011), ο Λευτέρης Οικονόμου (πρώην αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ και υφυπουργός Δημόσιας Τάξης) ο πρώην δικοικητής της ΕΥΠ και διάφοροι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Οι ερωτήσεις από το κοινό και τους πρώην υπουργούς και αρχηγούς της αστυνομίας αφορούσαν είτε την ενσωμάτωση των μεταναστών, είτε την επέμβαση στη Λιβύη με τον Πάγκαλο να διευκρινίζει τα μεγάλα συμφέροντα της Ευρώπης ενόψει της επέμβασης στην περιοχή λέγοντας πως «η Ευρώπη δεν έχει μόνο αγνές προθέσεις». Όταν το πάνελ και πιο συγκεκριμένα ο Πανούσης ρωτήθηκαν από δημοσιογράφο αν υπάρχει κάποια τεκμηριωμένη έρευνα που να ενώνει τους μετανάστες με το τζιχαντισμό εκείνοι απάντησαν (Πανούσης, Χρυσοχοίδης) πως καλό είναι να μην ταυτίζουμε τις έννοιες αλλά καλό είναι να τις κοιτάμε, αποφεύγοντας έτσι να απαντήσουν πως απλά δεν υπάρχει.

Είναι πραγματικά ενδιαφέρον πως σε μια εκδήλωση με θέμα την «απειλή του φανατικού Ισλάμ» και την «εσωτερική ασφάλεια» οι καλεσμένοι μίλησαν αποκλειστικά για το μεταναστευτικό θέμα. Το πώς και γιατί ενώνεται η Frontex και τα ραντάρ με το φανατικό Ισλάμ δεν απαντήθηκε ποτέ. Οι πρώην υπουργοί κατέφευγαν συνεχώς σε γενικεύσεις (χωρίς καμία τεκμηρίωση) λέγοντας για παράδειγμα ότι ο παράνομος μετανάστης, καθώς δε ξέρουμε ποιος είναι και τι πιστεύει, είναι εν δυνάμει τρομοκρατική απειλή. Η απειλή έρχεται απ’ έξω ή μπορεί να είναι και χρόνια μέσα αλλά είναι σίγουρα οι άλλοι. Οι αλλόθρησκοι, οι ξένοι, οι παράνομοι. Το πώς φτάνουμε από αυτό το σημείο να στοχοποιούνται δεκάδες μετανάστες και να πέφτουν θύματα ρατσιστικών επιθέσεων από ναζιστικές οργανώσεις δε μπήκε καθόλου στη συζήτηση παρά μόνο από τον Χρυσοχοΐδη που διαχώρισε την ισλαμιστική τρομοκρατία από την ισλαμοφοβία (;). Όσο μιλούσαν για τις μεταναστευτικές ροές, ήταν φανερό πως η Ευρώπη της επιτήρησης και της ασφάλειας* είναι κάτι καλό, προοδευτικό και η μόνη λύση. Η Frontex σώζει ζωές, σώζει εμάς από αυτούς και όλα συμβαίνουν για την ευρύτερη κοινωνική και ευρωπαϊκή ειρήνη.

 

*σχετικά, βλ. το βιβλίο του Αποστόλη Φωτιάδη: «Έμποροι των συνόρων: Η νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική επιτήρησης»

 

φωτογραφία εξωφύλλου Oona Räisänen




Τι λένε κάθε βράδυ στις 8; Αναλύοντας τα κεντρικά δελτία ειδήσεων.

 

thecricket_deltia_s

 

Για ένα διάστημα τριών εβδομάδων (5-20 Ιανουαρίου – εξαιρούνται τα Σαββατοκύριακα) παρακολουθήσαμε τα κεντρικά δελτία τριών μεγάλων ελληνικών καναλιών. Του MEGA, του ANTENNA και του ΣΚΑΪ. Ήταν κυριολεκτικά μια πρόκληση μιας και οι τρεις άνθρωποι που παρακολουθήσαμε και καταγράψαμε αναλυτικά τα κεντρικά δελτία, δεν επιλέγουμε την τηλεόραση ούτε ως μέσο ενημέρωσης ούτε ως ψυχαγωγίας. Συνεπώς είχε ένα παραπάνω ενδιαφέρον αυτή η κίνηση γιατί έτσι θα μπορούσαμε να καταγράψουμε τι πληροφορίες φτάνουν στους ανθρώπους που ενημερώνονται από το συγκεκριμένο μέσο και ειδικά από τα δελτία των 8. Η πραγματικότητα ήταν δυστυχώς αναμενόμενη και αποκαρδιωτική. Από την πρώτη κιόλας μέρα ξεκίνησαν τα τηλέφωνα μεταξύ μας προκειμένου να σχολιάσουμε τον λαϊκισμό με τον οποίο περιέγραφαν είτε τις εκλογές είτε τα διεθνή θέματα όπως αυτό της επίθεσης στο Παρίσι. Θα ήταν φυσικά μια υπεραπλούστευση να μιλήσουμε μόνο για λαϊκισμό.

Οι 11 μέρες που παρακολουθήσαμε ήταν ενδεικτικές για να αντιληφθούμε και να περιγράψουμε το κλίμα που επικρατούσε στα κανάλια προεκλογικά. Με αφορμή τη σύλληψη του Ξηρού και λίγο αργότερα το χτύπημα στο Παρίσι τα τηλεοπτικά κανάλια ασχολήθηκαν με την τρομοκρατία (Ελλάδα και Ευρώπη) όσο σχεδόν ασχολήθηκαν με τις  βουλευτικές εκλογές. Το θέμα Τρομοκρατία ήρθε να ενισχύσει την τρομολαγνεία που κυριαρχούσε και στα τρία κεντρικά δελτία σε σχέση με τις εκλογές και να δημιουργήσει μία και μιάμιση ώρα δυστοπικής ενημέρωσης. Οι δηλώσεις εκφοβισμού από την πλευρά της κυβέρνησης Σαμαρά ήταν ασταμάτητες και συνεχίστηκαν και τις 3 εβδομάδες με τα κανάλια στα σουπεράκια που περνούσαν να ενισχύουν το κλίμα. (δες αναλυτικά το γράφημα). Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον το γεγονός ότι για κανένα απολύτως θέμα το οποίο παίζεται στα κεντρικά δελτία, δεν γίνεται πρωτογενές ρεπορτάζ. Τα ρεπορτάζ και των τριών καναλιών είναι οι πληροφορίες που κυκλοφορούν όλη μέρα στο διαδίκτυο και τις εφημερίδες, χωρίς καμία παραπάνω πληροφορία ή αποκλειστικότητα. Ακόμα και στις περιπτώσεις όπου στέλνονται στα σημεία ρεπόρτερ (βλ. γιάφκες Ξηρού ή μέρη που αποκλείστηκαν από το χιόνι), ο τηλεθεατής δεν θα λάβει κάποια ουσιαστική πληροφορία, ίσως μόνο εικόνα. «Εδώ συναντιόνταν ο Ξηρός με την Αγγελική», «Εδώ βλέπετε το χιόνι που έχει αποκλείσει όλο το χωριό».

 [Το γράφημα έχει τρεις άξονες: ημέρα (κάτω), διάρκεια είδησης (αριστερά) και θέμα (πάνω). Διαλέξτε θέμα, πατώντας στο αντίστοιχο tab και περνώντας πάνω από τις τελείες μπορείτε να διαβάσετε τα ενδεικτικά σουπεράκια της κάθε ημέρας και θέματος. *Σουπεράκι: ο τίτλος που τρέχει στο κάτω μέρος της οθόνης.]

[edge_animation id=”4″]

 

Ο τρόπος που χειρίστηκαν τα κανάλια τις εκλογές ήταν κάπως παρόμοιος. Και τα τρία κανάλια ασχολήθηκαν με τα ίδια ακριβώς θέματα (Οικονομία-Grexit, Φορολογία- ΕΝΦΙΑ) σαν αυτά να ήταν τα μόνα θέματα στα οποία μας νοιάζει να απαντήσουν οι εκπρόσωποι κομμάτων . Ακόμα όμως κι αυτά προσεγγίζονταν με ακριβώς τον ίδιο τρόπο και από τα τρία κανάλια. Θα μπορούσε κανείς να πει πως αν υπήρχε μια φράση να περιγράψει τα κεντρικά δελτία των τριών καναλιών προεκλογικά, θα ήταν «Και πού θα βρείτε τα λεφτά;». Με λίγα λόγια τα τρία κανάλια μοιάζουν να συνέχιζαν την κυβερνητική προπαγάνδα που πόνταρε στις κουβέντες περί Grexit και χρεοκοπίας. Το θέμα δεν ήταν ποτέ να γίνουν εποικοδομητικές κουβέντες ή συνεντεύξεις αλλά να περάσουν κάποιοι άνθρωποι από τα δελτία, να επαναλάβουν αυτά που ίσως είπαν το πρωί ή χτες στο ραδιόφωνο ή σε κάποιο άλλο κανάλι.

Τα δελτία των 8 έχουν σαφώς καλυτερεύσει αισθητικά. Το στήσιμο του δελτίου και το στούντιο των δύο ειδικά καναλιών (MEGA και ΣΚΑΪ) προσπαθεί να μοιάζει στο BBC και στο CNN.  Και στα τρία κανάλια οι παρουσιαστές είναι γυναίκες, ξεκινάνε όρθιες και μετά κάθονται για να συνεχιστεί το δελτίο. Αλλά αυτά καταφέραμε μόνο να αντιγράψουμε από τα ξένα κανάλια. Γιατί κατά τ’ άλλα τα κεντρικά δελτία των 8 έχουν τον ίδιο λαϊκισμό που είχαν και πριν από 15 χρόνια. Κάποια έχουν και τους ίδιους ακριβώς ανθρώπους.

Τα θέματα των ειδήσεων των 11 ημερών  που παρακολουθήσαμε  ήταν οι Εκλογές, η Τρομοκρατία (εντός και εκτός χώρας), ο καιρός (μεσολάβησαν χιονοπτώσεις), για λίγο το Norman Atlantic και κάποια θέματα που παίζονταν μεμονωμένα και κυρίως αφορούσαν ληστείες σε διάφορα σημεία της χώρας. Οι διεθνείς ειδήσεις αφορούσαν και πάλι είτε τρομοκρατικές επιθέσεις , είτε ατυχήματα λόγω καιρού ή πυρκαγιάς και πάντα υπήρχαν τραυματίες ή νεκροί. Μόνο 4-5 μέρες από τις 11 συνολικά οι ειδήσεις περιείχαν θέματα πολιτιστικού/ φιλανθρωπικού ενδιαφέροντος (λόγω της απονομής Χρυσών σφαιρών η πχ. το άνοιγμα καινούριας πτέρυγας στο Ογκολογικό από τη Μ. Βαρδινογιάννη).

Τα κεντρικά δελτία ειδήσεων μετέδιδαν από την αρχή ως το τέλος δυσάρεστες ειδήσεις. Όχι απαραίτητα σημαντικές αλλά δυσάρεστες. Από το χτύπημα στο Παρίσι και μετά τα κεντρικά δελτία γέμισαν από βίντεο με τζιχαντιστές σε όλο τον κόσμο που πραγματοποιούν ον κάμερα βασανισμούς και εκτελέσεις. Αυτά συνέβαιναν και πριν από το Charlie Hebdo αλλά τώρα έφεραν άλλη σημασία. Τώρα θα ενίσχυαν την αντι-ισλαμική γραμμή που ήθελαν να περάσουν. Με τον ίδιο περίπου τρόπο διαχειρίζονται (και τα τρία κανάλια) όλα ακριβώς τα θέματα.  Ο Σύριζα θα σύρει τη χώρα στα βράχια, ο Σαμαράς προηγείται ως ικανότερος πρωθυπουργός, το αποτέλεσμα θα κριθεί από τους αναποφάσιστους. Αυτά μετέδιδαν τα κανάλια προεκλογικά λίγο πολύ.

Πιο συγκεκριμένα ας δούμε όμως πως κάλυψαν τα κανάλια τα τέσσερα βασικά θέματα από τις 5 έως τις 20 Ιανουαρίου.

 

Προεκλογική επικαιρότητα (Εκλογές και Ευρώπη)

Η προεκλογική επικαιρότητα και  πιο συγκεκριμένα οι δηλώσεις και οι θέσεις των Ευρωπαίων εταίρων και ηγετών ήταν δεύτερο θέμα όλες τις ημέρες που παρακολουθήσαμε τα δελτία ειδήσεων των τριών καναλιών.

Η βασική γραμμή και των τριών καναλιών σε σχέση με τις αντιδράσεις της Ευρώπης τις πρώτες 4 μέρες (5-8/1) ήταν οι φόβοι για επερχόμενο Grexit. Το MEGA μιλούσε για εκτόξευση των επιτοκίων, ο ANTENNA για πιθανή έξοδο της Ελλάδας από το Ευρώ αν βγει ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ το ΣΚΑΪ μετέφερε πως στο στόμα όλων είναι το Grexit.  Στις 6/1 το MEGA ενώ μετέδιδε τι γράφει ο ξένος τύπος για τις επερχόμενες εκλογές, μεταφράζει άρθρο της Liberation για το ΣΥΡΙΖΑ και τους ισπανούς ΠΟΔΕΜΟΣ ως «ΣΥΡΙΖΑ, ΠΟΛΕΜΟΣ…η καταγίδα που ήρθε από το Νότο». Το ίδιο βράδυ η φωτογραφία που παρουσιάζει το λάθος του MEGA γίνεται viral στο ελληνικό διαδίκτυο ως ένδειξη του τρομοκρατικού κλίματος που επικρατεί στα κανάλια σε σχέση με την πιθανότητα νίκης του ΣΥΡΙΖΑ.

 

MEGA (6/1)

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι ημέρες που και τα τρία κανάλια μεταδίδουν δηλώσεις των ίδιων ανθρώπων (πχ. Σούλτς ή Μέρκελ). Από τις ίδιες δηλώσεις, τα κανάλια φαίνεται να επιλέγουν ποια πλευρά θα παρουσιάσουν. Για παράδειγμα, στις 6 Ιανουαρίου ο Σούλτς στο MEGA παρουσιάζεται να λέει πως «ο ΣΥΡΙΖΑ δε θα εφαρμόσει τις ακραίες θέσεις του» ενώ σύμφωνα με το ΣΚΑΪ ο Σούλτς λέει πως «Ο Τσίπρας κρατά πανευρωπαϊκή χειροβομβίδα». (δες γράφημα 6/1 Εκλογές και Ευρώπη).  Τα συγκεκριμένα κανάλια αφιερώνουν από 4 έως 14 λεπτά την πρώτη εβδομάδα στις αντιδράσεις των Ευρωπαίων, δείχνοντας καθημερινά τι λέει για τις εκλογές ο ξένος τύπος, αλλά και οι οίκοι αξιολόγησης.

Την δεύτερη εβδομάδα (12-16/1) η κουβέντα αλλάζει λίγο. Ενώ το θέμα Grexit παραμένει ως δεύτερο στη σειρά των δελτίων, το MEGA και ο ANTENNA αρχίζουν να μεταδίδουν και μια πιο μετριοπαθή άποψη των ευρωπαίων. Το MEGA μεταδίδει τον γερμανικό τύπο που λέει πως «Ο Τσίπρας θα μπορούσε να είναι ανανεωτής της Ελλάδας» ενώ ο ΑΝΤΕΝΝΑ λέει πως οι οικονομολόγοι απορρίπτουν το Grexit. Φυσικά και τα δυο κανάλια συνεχίζουν να μιλάνε για Grexit και bank run παρόλο που στην αφήγηση τους έχουν βάλει και εναλλακτικές απόψεις. Το ΣΚΑΪ παραμένει κυρίως στην ίδια γραμμή, μεταδίδοντας τις αμετάκλητες θέσεις των Ευρωπαίων απέναντι στο κούρεμα, τη διαγραφή του χρέους ή τους φόβους περί επερχόμενης νίκης του ΣΥΡΙΖΑ. (δες γράφημα 12-16/1, Εκλογές και Ευρώπη).

Τις τελευταίες δύο μέρες της παρακολούθησης των δελτίων, τα τρία κανάλια συνεχίζουν στην αρχική γραμμή περί Grexit και πιθανής εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη ενώ μεταδίδουν και τις δηλώσεις Λεπέν για πιθανή νίκη ΣΥΡΙΖΑ. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το πώς μεταδίδουν τις δηλώσεις της Λεπέν. Ενώ ολόκληρη η δήλωση ήταν έτσι «Η θέση μας είναι απόλυτα συνεκτική. Αυτό δεν με κάνει μαχήτρια της Άκρας Αριστεράς. Δεν συμφωνούμε σε όλο το πρόγραμμα μαζί τους, κυρίως σε ό,τι αφορά τη μετανάστευση. Θα χαρούμε ωστόσο με τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ», το MEGA και ο ΣΚΑΪ περιορίστηκαν στο να μεταδώσουν την ικανοποίηση της Λεπέν σε μια νίκη του ΣΥΡΙΖΑ ή μέχρι το σημείο να αλλάξουν εντελώς τα λόγια της σε «Λεπεν: Ελπίζω να κερδίσει τις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ» (δες γράφημα 20/1, Εκλογές και Ευρώπη).

 

Εκλογές

Τέλος Δεκεμβρίου του 2014 ανακοινώθηκαν οι βουλευτικές εκλογές, οι οποίες θα γίνονταν στις 25/1. Η προεκλογική περίοδος διήρκησε λιγότερο από μήνα, ενώ μεσολάβησε η Πρωτοχρονιά, τα Θεοφάνεια και το χτύπημα στο Charlie Hebdo που κυριάρχησαν στα δελτία τις ανάλογες ημέρες. Την πρώτη εβδομάδα παρακολούθησης των κεντρικών δελτίων (5-8/1) το θέμα Εκλογές δεν ήταν ποτέ το πρώτο θέμα στα δελτία και σε κάποιες περιπτώσεις ήταν μέχρι και το τέταρτο. Μεσολαβούσε βέβαια ως δεύτερο θέμα το Εκλογές και Ευρώπη αλλά εκεί καλύπτονταν μόνο οι δηλώσεις των ευρωπαίων και τα διεθνή ΜΜΕ.

ΣΚΑΙ (6/1)

Το MEGA και ο ANTENNA αφιέρωναν περίπου 15 με 20 λεπτά την ημέρα για τις εκλογές την πρώτη εβδομάδα ενώ ο χρόνος αυξανόταν όσο περνούσαν οι μέρες. Το ΣΚΑΪ έχοντας και το μικρότερο σε διάρκεια δελτίο από τα τρία κανάλια αφιέρωνε γενικά 9 με 15 λεπτά στις εκλογές τις πρώτες μέρες.

Το προεκλογικό κλίμα και στα τρία κανάλια εκδηλωνόταν κυρίως μέσα από τις δηλώσεις του Σαμαρά εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ και τις απαντήσεις του ΣΥΡΙΖΑ στις δηλώσεις του πρώτου. (δες γράφημα 5-8/1, Προεκλογική επικαιρότητα). Το κλίμα παρουσιαζόταν ιδιαίτερα πολωμένο με τον Σαμαρά να αναφέρεται συνεχώς σε σενάρια Grexit, χρεοκοπίας και  εξόδου από την Ευρωζώνη, σε αντιστοιχία με την γραμμή και τα δημοσιεύματα του ξένου τύπου και των οίκων αξιολόγησης.

antenna2

Το προεκλογικό πεδίο για όλη τη διάρκεια της παρακολούθησης των δελτίων ήταν χωρισμένο σε 2 ή και 3 μέρη για το MEGA και τον ANTENNA. Στα δυο αυτά κανάλια μεσολαβούσαν σχολιασμοί των Πρετεντέρη και Ευαγγελάτου για το MEGA και συνεντεύξεις των υποψηφίων στον ΑΝΤΕΝΝΑ (ανεξάρτητα από τα πάνελ). Το ΣΚΑΪ είχε ξεχωριστή εκπομπή για τις εκλογές με πάνελ μετά το δελτίο ειδήσεων, συνεπώς κατά τη διάρκεια του δελτίου το θέμα εκλογές ήταν μικρότερο από τα άλλα δυο κανάλια. Κατά τη διάρκεια των ειδήσεων υπήρχε σχολιασμός από τον Α. Παπαχελά, τον Π. Τσίμα και τον Μπ. Παπαδημητρίου . Την πρώτη εβδομάδα το MEGA είχε μόνο ένα πάνελ με θέμα την έξοδο από το Ευρώ και καλεσμένους την Ά-Μ. Ασημακοπούλου, τον Γ. Μηλιό, τον Τ. Κουικ και τον Μ. Παπαδόπουλο. Ο ΑΝΤΕΝΝΑ είχε συνέντευξη του Ευ. Βενιζέλου με θέμα τον πιθανό ρόλο του ΠΑΣΟΚ σε μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας.

Το MEGA και το ΣΚΑΪ αφιέρωναν ελάχιστο χρόνο (έως 5 λεπτά) στα υπόλοιπα εξής κόμματα: ΠΑΣΟΚ, ΚΗΔΙΣΟ, ΠΟΤΑΜΙ, ΚΚΕ, ΔΗΜΑΡ και ΑΝ.ΕΛ, με ίσως λίγο περισσότερο χρόνο σε δηλώσεις Βενιζέλου και Παπανδρέου. Ο ANTENNA ήταν το μόνο κανάλι που πρόβαλε τις θέσεις της Χρυσής Αυγής προεκλογικά, δίνοντας τους περίπου τον ίδιο χρόνο με τα υπόλοιπα 6 κόμματα.

Την πρώτη εβδομάδα υπήρχε μια μικρή συζήτηση για δημοσκοπήσεις κυρίως προς το τέλος της εβδομάδας. Ο ANTENNA μετέδιδε στις 7/1 πως προηγείται ο Σαμαράς στις δημοσκοπήσεις και πως κλείνει η ψαλίδα μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Την ίδια μέρα το MEGA παρουσίασε την πρώτη δημοσκόπηση του δίνοντας προβάδισμα στον ΣΥΡΙΖΑ με 3,2 μονάδες. Ακριβώς για το ίδιο προβάδισμα μιλούσε και το ΣΚΑΪ στις 7/1 που πρωτοπαρουσίασε κι αυτό τα αποτελέσματα δημοσκόπησης. Μια μέρα μετά, στις 8/1, ο ΑΝΤΕΝΝΑ αλλάζει γραμμή μεταδίδοντας πως τελικά η ψαλίδα μεγάλωσε και  η διαφορά ανέρχεται πλέον στις 3,5 μονάδες.

Τη δεύτερη εβδομάδα (12-16/1) τα τρία κανάλια συνεχίζουν να μεταφέρουν το ίδιο πολωμένο κλίμα μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ. Έχουν ήδη βγει τα περισσότερα σπότ των κομμάτων και οι δηλώσεις Σαμαρά έχουν γίνει ακόμα πιο εκφοβιστικές (δες γράφημα 12-16/1, Προεκλογική επικαιρότητα). Στη συζήτηση μπαίνει ο ΕΝΦΙΑ και η φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας, με τα κανάλια να γυρίζουν το ενδιαφέρον στις οικονομικές ατζέντες των δυο κομμάτων. Ενδεικτικά είναι τα σουπεράκια και για τα τρία κανάλια στις 15/1 (δες γράφημα) που μιλάνε για κρυφή ατζέντα ΣΥΡΙΖΑ για τη φορολόγηση ακινήτων και πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα αυξήσει τους φόρους 60%. Από τις δηλώσεις περί χρεοκοπίας και Grexit (χωρίς φυσικά να έχουν σταματήσει κι αυτές) έχουμε πλέον περάσει σε απειλές και εκφοβισμό για τους φόρους και την ακίνητη περιουσία.

Το ΣΚΑΪ παρουσιάζει στις 12/1 την πρώτη δικιά του δημοσκόπηση δίνοντας προβάδισμα στο ΣΥΡΙΖΑ μέχρι και 4,5 μονάδες. Το MEGA επίσης παρουσιάζει δημοσκοπήσεις που δείχνουν το ΣΥΡΙΖΑ να προηγείται πότε με 1,9% και πότε με 4,5%. Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι ο ΑΝΤΕΝΝΑ επιλέγει να έχει ως σουπεράκι: «Στη δημοσκόπηση της Metron Analysis ο Σαμαράς προηγείται στην καταλληλότητα για πρωθυπουργός με 10 μονάδες» όταν στη συνολική δημοσκόπηση η ΝΔ φαίνεται να μένει πίσω από το ΣΥΡΙΖΑ.

ΣΚΑΙ (12/1)

Την εβδομάδα 12-16/1 το MEGA έχει κάθε μέρα πάνελ ή συνεντεύξεις υποψηφίων. Καλεσμένοι για συνεντεύξεις ήταν οι Ευ.Βενιζέλος,  Δ. Κουτσούμπας και Στ. Θεοδωράκης, ενώ τα πάνελ αφορούσαν τη φορολογία των ακινήτων (με Γιακουμάτο, Στρατούλη και Κουντουρά) και τον ΕΝΦΙΑ (με Μειμαράκη, Βούτση, Χρυσοχοίδη). Ο ΑΝΤΕΝΝΑ πραγματοποίησε μια σειρά από debate με συγκεκριμένους όρους (90 δευτερόλεπτα η κάθε ερώτηση, με μια διευκρινιστική ερώτηση του δημοσιογράφου, η απάντηση στα 40 δευτερόλεπτα από 4 γύρους ερωτήσεων) και με ποικιλία θεμάτων. Δεν περιορίστηκε μόνο στα εκάστοτε θέματα επικαιρότητας (ΕΝΦΙΑ, ακίνητη περιουσία) αλλά και σε θέματα ασφάλειας, ευρωπαϊκής προοπτικής, ανεργία, μνημόνιο κλπ. Από τα πάνελ του ΑΝΤΕΝΝΑ πέρασαν οι Σπυράκη, Σκουρλέτης, Παπανδρέου,  Κουμουτσάκος, Καββαδία, Χατζησωκράτης, Κουβέλης, Στυλιανίδης, Καλύβης, Χρυσοβελώνη, Μπαλού, Σκρέκας, Καρίτζης, Μαργαρίτης, Σοφιανός,  Καρατζαφέρης, Παπακώστα, Φίλης, Χρυσοχοϊδης και Κουίκ εκπροσωπώντας τα περισσότερα κόμματα που κατέβαιναν στις εκλογές. (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΠΟΤΑΜΙ, ΠΑΣΟΚ, ΚΙΔΗΣΟ, Πρασινοι-ΔΗΜΑΡ, ΛΑΟΣ, ΑΝ.ΕΛ).

Τις τελευταίες δύο μέρες της παρακολούθησης μας (19-20/1) η αφήγηση παρέμεινε στα ίδια πλαίσια, με ακόμη μεγαλύτερη ίσως καταστροφολογία. Δηλώσεις Σαμαρά, όπως ότι ο ΣΥΡΙΖΑ «Θα εγκλωβίσει τη χώρα!» αλλά και ανοιχτή υποστήριξη στον Σαμαρά από τον ΑΝΤΕΝΝΑ με το «Θα κάνει τα πάντα ο Σαμαράς για την χώρα χωρίς υπερβολές». Κατά τα άλλα, το κλίμα παρέμεινε το ίδιο πολωμένο και τη μεγάλη προβολή συνέχισαν να την λαμβάνουν κυρίως η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ. Η προεκλογική επικαιρότητα άρχισε να έχει μεγαλύτερη διάρκεια ως θέμα και στα τρία κανάλια, συζητώντας βέβαια ακριβώς τα ίδια θέματα με την πρώτη εβδομάδα (Grexit, καταθέσεις, φόροι, ΕΝΦΙΑ). Καλεσμένοι στα πάνελ του ΜΕGA ήταν οι Δένδιας, Δραγασάκης, Λυκούδης, Κυρ. Μητσοτάκης και Ν. Παππάς ενώ από τον ΑΝΤΕΝΝΑ πέρασαν οι Κουτσούμπας, Κυρ. Μητσοτάκης, Βούτσης, Ευ. Βενιζέλος (για 2η φορά),  Παναγιωτόπουλος, Νταβανέλος, Καρύδης, Μειμαράκης και Σταθάκης.

Είναι ενδιαφέρον να τονιστεί το γεγονός ότι σε όλη τη διάρκεια της παρακολούθησης των κεντρικών δελτίων και στα τρία κανάλια λίγο πολύ τα θέματα ήταν ίδια και αφορούσαν κατά 95% την Οικονομία. Βέβαια ακόμα και σε αυτά που συζητήθηκαν δεν υπήρχε ιδιαίτερη ανάλυση ή κουβέντα. Στα πάνελ του MEGA τον περισσότερο χρόνο υπήρχε διάλογος μεταξύ των εκπροσώπων της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ (με πάντα πολύ τεταμένο το κλίμα), αφήνοντας έτσι ελάχιστο χρόνο στους εκπροσώπους των άλλων κομμάτων. Κάτι που σχολίαζαν και εξέφραζαν σχεδόν όλοι. Στα πάνελ του ΑΝΤΕΝΝΑ τα πράγματα ήταν πιο ισορροπημένα από άποψη χρόνου. Όλοι οι εκπρόσωποι των κομμάτων είχαν ακριβώς τον ίδιο χρόνο να απαντήσουν και να σχολιάσουν αλλά και εδώ η θεματολογία περιοριζόταν στα βασικά θέματα της επικαιρότητας.

Οι δημοσκοπήσεις στο ΣΚΑΪ και στον ΑΝΤΕΝΝΑ έδειχναν να ανοίγει η ψαλίδα μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ και να φτάνει στις 6,5 μονάδες, ενώ στο MEGA έδειχναν μικρότερη διαφορά (2,2) από τις προηγούμενες δύο  εβδομάδες.

 

Από τον Ξηρό στον Βλαστό

Η 5η Ιανουαρίου ήταν η πρώτη μέρα παρακολούθησης των κεντρικών δελτίων των τριών μεγάλων τηλεοπτικών καναλιών (MEGA, ANTENNA, ΣΚΑΪ). Ήταν δυο μέρες μετά τη σύλληψη του Χριστόδουλου Ξηρού, οπότε το θέμα ήταν από τις πρώτες ειδήσεις στα δελτία των τριών καναλιών. Η διάρκεια κάλυψης του θέματος ήταν μεγάλη, κυμαίνοντας από 15 σε 40 λεπτά ανά δελτίο.  Η ρητορική των καναλιών, κυρίως μέσα από τα σουπεράκια που εμφανίζονταν στην οθόνη, ήταν πως ο Ξηρός είχε αρχικά το σχέδιο να χυθεί αίμα, πως θα μιλούσαμε για  θύματα αν και εφόσον πετύχαινε το σχέδιο του και πως ήταν έτοιμος για πόλεμο όπως χαρακτηριστικά έγραφαν. Επίσης οι ειδήσεις για τον Ξηρό και το σχέδιο «Γοργοπόταμος» συνδεόταν με το γενικότερο προεκλογικό κλίμα με σουπεράκια όπως «Επιστροφή στη δραχμή ζήτησε ο Ξηρός» (ΣΚΑΪ) αλλά και σατιρίζοντας την καινούρια εμφάνιση του Ξηρου «Χ. Ξηρός: Από το στυλ ρεμπέτης σε Abba look» (ΑΝΤΕΝΝΑ).

Τις επόμενες 3 μέρες τα τρία κανάλια κράτησαν το θέμα του Ξηρού ως τρίτο ή τέταρτο θέμα στη σειρά των ειδήσεων, μιας και κυριάρχησε το χτύπημα στο Παρίσι και η προεκλογική επικαιρότητα. Τις τρεις μέρες που τα δελτία περιείχαν το θέμα του Ξηρού, τα τρία κανάλια έκαναν απευθείας συνδέσεις από τις γιάφκες που είχε βρει η Αστυνομία (Ανάβυσσο και Λουτράκι), περιέγραφαν τα όπλα που είχαν βρεθεί και ασχολούνταν εκτενώς με τη φερόμενη ως συνεργό του Ξηρού, Αγγελική, καθώς και τις αντιδράσεις του χωριού και της οικογένειας της.

Την επόμενη εβδομάδα (12-16 Ιανουαρίου) το θέμα του Ξηρού τις πρώτες δύο μέρες (12 και 13 Ιανουαρίου) εξαφανίζεται και από τα τρία δελτία, και επανεμφανίζεται στις 14 όπου και παραμένει ως είδηση μέχρι τις 20 Ιανουαρίου που σταματάμε την παρακολούθηση. Τις ημέρες 14-16 Ιανουαρίου το θέμα Ξηρός καταλαμβάνει από 3 έως 20 λεπτά στα δελτία των τριών καναλιών και ανεβοκατεβαίνει στη σειρά των ειδήσεων ανάλογα με την υπόλοιπη επικαιρότητα. Αρχίζει σιγά σιγά και ενώνεται το θέμα Ξηρός με το κύκλωμα εκβιαστών του Βλαστού ενώ και τα τρία κανάλια ακολουθούν βήμα-βήμα την πορεία της αντιτρομοκρατικής σχετικά με τις συλλήψεις νέων συνεργών.

antenna1

Τις τελευταίες δυο μέρες (19-20/1) που παρακολουθήσαμε τις ειδήσεις το θέμα Ξηρός είχε ήδη συνδεθεί με το κύκλωμα εκβιαστών του Βλαστού και στην υπόθεση πια είχαν μπει νέα πρόσωπα, όπως η ξαδέλφη του Βλαστού και ο πρώην υπουργός Τσοχατζόπουλος. Ενδεικτικό είναι το σουπεράκι του ΑΝΤΕΝΝΑ στις 19 Ιανουαρίου που πλέον μιλάει για «Greek Mafia». Η κάλυψη του συγκεκριμένου θέματος ξεκίνησε με 3D αναπαραστάσεις και γραφήματα του σχεδίου του Ξηρού για τις φυλακές Κορυδαλλού και έφτασε μετά από περίπου 5 μέρες να μην αναφέρεται σχεδόν καθόλου το όνομα του. Κρατώντας τον τίτλο Τρομοκρατία, το θέμα μετακινήθηκε από τον Ξηρό στον Βλαστό, περιγράφοντας χωρίς συγκεκριμένα στοιχεία ή ρεπορτάζ τις σχέσεις, μεταξύ Ξηρού – Αγγελικής, Πυρήνων και Βλαστού – Λίτσας.

 

Τρομοκρατία σε ολόκληρο τον κόσμο

Στις 7/1 γίνεται το χτύπημα στο Charlie Hebdo οπότε και για τις πρώτες τρεις μέρες είναι πρώτη είδηση στα δελτία των τριών καναλιών. Τα ρεπορτάζ για το Παρίσι είναι εκτενή και έχουν διάρκεια από 11 μέχρι 33 λεπτά αντίστοιχα και στα τρία κανάλια. (δες γράφημα 5-8/1, Τρομοκρατία/Κόσμος). Και τα τρία κανάλια έχουν δραματικά σουπεράκια που μιλάνε για μακελειό και λουτρό αίματος ενώ περιγράφουν λεπτό προς λεπτό την επίθεση στο περιοδικό. Και στα τρία κανάλια έδειχναν και ξανά-έδειχναν το βίντεο, που διάφορα διεθνή Μέσα είχαν αρνηθεί να προβάλουν, με τους δυο άντρες να δολοφονούν τον αστυνομικό έξω από το Charlie Hebdo.

Ο Πρετεντέρης εμφανίστηκε στο δελτίο του MEGA κρατώντας ένα χαρτί που έγραφε «Je suis Charlie», κάτι που επίσης σχολιάστηκε ιδιαίτερα στα social media, ενώ δημιουργήθηκαν αρκετά αντίστοιχα memes. Όσο περνούσαν οι μέρες το θέμα άρχιζε να ανοίγει και ξεφεύγει από την επίθεση στο Παρίσι.

MEGA (8/1)

 

Τα κανάλια μιλούσαν για κόκκινο συναγερμό και έκτακτα μέτρα σε όλη την Ευρώπη. Προειδοποιούσαν για νέα χτυπήματα σε διάφορα μέρη της Ευρώπης  και περιέγραφαν τους τζιχαντιστές ως γάγγραινα που εξαπλώνεται στην Ασία. (Δες γράφημα 12-16/1, Τρομοκρατία/Κόσμος). Όσο περνούσαν οι μέρες το θέμα του Charlie Hebdo εμπλουτίστηκε με βίντεο από φονταμενταλιστές που πραγματοποιούν εκτελέσεις on camera ενώ στις 15/1 το MEGA κάνει αναφορά για τζιχαντιστές στην Ελλάδα γράφοντας «Το MEGA αποκαλύπτει – σε κλοιό ύποπτοι και στην Ελλάδα». Την επόμενη μέρα (16/1) το MEGA δεν μετέδωσε καμία σχετική εξέλιξη σε σχέση του τζιχαντιστές στην Ελλάδα .

MEGA (15/1)

Την τρίτη εβδομάδα παρακολούθησης (19-20/1) τα τρία κανάλια συνέχισαν να μεταδίδουν ειδήσεις και βίντεο με εκτελέσεις και εμπρησμούς εκκλησιών. Η διάθεση των καναλιών είναι πλέον ξεκάθαρη, μιλάνε για έναν θρησκευτικό πόλεμο από την πλευρά των ισλαμιστών και για μια Δύση που ασφαλίζεται ολοένα και περισσότερο, βγάζοντας στρατό στο δρόμο και κάνοντας εφόδους σε διαμερίσματα υπόπτων.

 

Επίλογος                                                                         

Οι 3 ερευνήτριες που παρακολούθησαν τα δελτία των 8 άρχισαν να βλέπουν όνειρα με καταστροφές, στον ξύπνιο τους επαναλάμβαναν σουπεράκια και μιλούσαν νυχθημερόν για το πώς προβάλλονται οι ειδήσεις στην τηλεόραση. Οι εκλογές του 2015 είχαν αποκτήσει ένα ακόμα ενδιαφέρον και αυτές ακόμα προσπαθούν να συνέλθουν.

 




σχετικά με αυτά που δεν λέμε μετά τη σφαγή στο Charlie Hebdo

 

Η δεξιά, ελληνική και ευρωπαϊκή, δεν μας λέει ότι δεν την ενδιαφέρει καθόλου η ελευθερία του λόγου. Η πορεία των πολιτικών ηγετών στον Παρίσι ήταν μια γελοία και υποκριτική κίνηση και ορθώς απαντήθηκε αρμοδίως από συντάκτη του ίδιου του περιοδικού. Κάνουμε εμετό πάνω σ’ αυτή την υποστήριξη. Η ελευθερία του λόγου και η ελευθερία του τύπου είναι για τον κόσμο ολόκληρο μια πονεμένη ιστορία. Η πιο εύκολη και γρήγορη απόδειξη είναι να σκεφτούμε ότι πλέον τα ρεπορτάζ έχουν δώσει τη θέση τους στα διάφορα leaks, τη μαζική δημοσίευση εγγράφων και ντοκουμέντων διαδικτυακά. Η απάντηση των κυβερνήσεων στις διαρροές αυτές ήταν η με διάφορους τρόπους δίωξη και προσπάθεια να σταματήσει αυτή η προσπάθεια. Εκτός αυτού, θα ήταν μάλλον άστοχο να μιλάμε για ελευθερία του λόγου όταν η συγκέντρωση στην ιδιοκτησία των media βρίσκεται σε αυτό το επίπεδο, ενώ ως προς τα ελληνικά πράγματα, όταν η διαφήμιση κινείται με τους τρόπους που κινείται. Στον ελληνικό χώρο τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα. Όταν ο πρωθυπουργός της χώρας, προσβεβλημένος βαθύτατα από την παλαβή αντιπολίτευση, δηλώνει ότι «οι Έλληνες πιστεύουν και αυτές οι εικόνες δεν θα κατέβουν ποτέ (σ.σ. από τα δημόσια κτίρια μη φανταστείτε τίποτα φοβερό)», σε τι διαφέρει από έναν πιστό μιας οποιασδήποτε θρησκείας που προσβάλλεται αν πχ. απεικονίσουμε σε σκίτσο τον Μωάμεθ. Φυσικά ο Σαμαράς δεν σκότωσε κανέναν, αλλά ούτε όλοι οι θρησκόληπτοι μουσουλμάνοι σκότωσαν κάποιον. Το κοινό τους είναι ο φανατισμός και η μισαλλοδοξία. Παρόλα αυτά ο Σαμαράς ένιωσε τόσο Charlie, ώστε πήγε και στην πορεία. (Για τα ελληνικά πράγματα μια εξαιρετική ανάλυση στο rednotebook , στην οποία έχω μόνο μια μικρή ενστασούλα, την οποία θα εξηγήσω παρακάτω)

Εξάλλου η ευρωπαϊκή δεξιά δεν μας λέει πως διαχειρίζεται ένα τρομοκρατικό χτύπημα (το οποιοδήποτε τέτοιο, πόσο μάλλον ένα χτύπημα που σχετίζεται με τους περιβόητους τζιχαντιστές). Τέτοιου είδους γεγονότα αποδεικνύονται ιδιαίτερα εξυπηρετικά, αφού ακολουθούνται από τέρατα τύπου patriot act και απεριόριστες δυνατότητες στη φαρέτρα των κρατικών μηχανισμών. Ήδη από τη δεύτερη μέρα μετά το μακελειό, διαβάζουμε ότι επιτέλους πρέπει να λειτουργήσει αυτή η ευρωπαϊκή τράπεζα δεδομένων για όσους μένουν ή διασχίζουν την ήπειρό μας. Επίσης διαβάζουμε για το στρατό που βγαίνει στο δρόμο στη Γαλλία ή πιο πρόσφατα στο Βέλγιο. Σε ευαίσθητα σημεία και για λόγους ασφαλείας ο στρατός παίρνει τη θέση που ζορίζεται να πάρει αλλιώς. Τη θέση του συνομιλητή στο δημόσιο χώρο. Ο συνομιλητής αυτός αλλάζει τους όρους στο τραπέζι της δημόσιας συζήτησης όπως την άλλαξε ας πούμε η παρουσία της Εθνοφρουράς στο Φέργκιουσον. Ο πανικός των κατοίκων είναι σχετικά απροσδιόριστος και ο φόβος παίζει φλιπεράκι. Τι φοβόμαστε στην περίπτωση των ΗΠΑ; Τις ταραχές ή τους ένστολους με τα όπλα;

Το ευρωπαϊκό και ελληνικό μετριοπαθές κέντρο, οι αυτοαποκαλούμενοι και φιλελεύθεροι, δεν μας λένε ότι αυτό το Ευρωπαϊκό Ιδεώδες για το οποίο μιλούν και στο οποίο ομνύουν με αφορμή το Charlie Hebdo στην πραγματικότητα δεν υπάρχει πια. Υπάρχει «Ευρώπη Φρούριο», υπάρχουν πνιγμένοι στη Μεσόγειο, υπάρχει βίαιη φτωχοποίηση πληθυσμών και άνοδος του ρατσισμού και της ακροδεξιάς (τις τελευταίες εβδομάδες θυμίζουμε ότι έχουν γίνει αντι – ισλαμικές διαδηλώσεις στη Γερμανία, επιθέσεις σε χώρους λατρείας μουσουλμάνων στη Σουηδία κι είχαμε επιθέσεις σε μουσουλμάνους στη Γαλλία). Δεν υπάρχει ελευθεροστομία, δεν υπάρχει ελεύθερη έκφραση, δεν υπάρχει ανεκτικότητα. Ή μάλλον υπάρχει για ένα κομμάτι του λευκού προνομιούχου πληθυσμού της ηπείρου. Ή μάλλον υπάρχει, αν δέχεσαι το κυρίαρχο μοντέλο του κυνικού ανταγωνιστικού entrepreneur και εναλλακτικά του επισφαλούς εργάτη ή του κυνηγού επιδοτήσεων. Δεν υπάρχει η Ευρώπη του Charlie Hebdo, πόσο μάλλον η Ελλάδα του Charlie Hebdo. Υπάρχει η Ελλάδα της καταδίκης του Παστίτσιου, η Ελλάδα του “η Δούρου δεν πήγε στην εκκλησία” και η Ευρώπη που στοιβάζει άπιστους σε στρατόπεδα «φιλοξενίας». Αλλά ξέχασα, δεν μας επιτρέπει το σύμφωνο σταθερότητας λεφτά και σπατάλες για να βοηθήσουμε αυτούς τους ανθρώπους, μας επιτρέπει μόνο να ασκούμε εξωτερική πολιτική στην ευρύτερη Ανατολή και την Αφρική.  Είναι βέβαια πολύ βολικό για τις δυτικές κοινωνίες να ανακαλύπτουν τον εχθρό και το καινούριο διακύβευμα σε ένα πόλεμο πολιτισμών και αξιών. Αλλά αν είμαστε λίγο πιο προσεκτικοί θα δούμε ότι αυτοί οι περίφημοι τζιχαντιστές δεν είναι παιδιά μιας ζωώδους και πρωτόγονης Ανατολής, αλλά κατεξοχήν τέκνα της Δύσης.

Διαβάζουμε απ’ τον Πάνο Χαρίτο: «Σύμφωνα με το τμήμα αναλύσεων της βρετανικής ΜΙ5, σε όλες τις ευρωπαικές χώρες όπου παρατηρήθηκε αύξηση των ρατσιστικών ενεργειών, παρατηρήθηκε αντίστοιχη αύξηση του αριθμού υπηκόων των εν λόγω χωρών που μετέβησαν σε εμπόλεμες ζώνες και εκπαιδεύτηκαν κυρίως από την Αλ Κάιντα.» Επίσης διαβάζουμε ότι ο Marc Sageman, πρώην CIA, λέει ήδη το 2004 ότι ως προς τα μέλη της Αλ Κάιντα δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε το στερεότυπο του φτωχού απλοϊκού ανθρώπου που του έκαναν πλύση εγκεφάλου, αλλά ότι θα πρέπει περισσότερο να μιλάμε για ανθρώπους μορφωμένους, κοσμοπολίτες, με καλές δουλειές και όχι πχ. με ιστορικό ψυχικό ασθενειών. Δεν είναι παλαβοί πριμιτιβιστές λοιπόν. Είναι άνθρωποι που έζησαν στη Δύση, βίωσαν στο πετσί τους το ευρωπαϊκό κεκτημένο, είδαν τι σημαίνει ρατσισμός ακόμη κι αν έχεις χαρτιά κι είσαι πολίτης της Γαλλίας ή του Βελγίου. Είδαν τι σημαίνει ευρωπαϊκή πολιτική και την ξέρουν πολύ καλά. Είδαν το ευρωπαϊκό πρότυπο ζωής, την υπόσχεση της ελευθερίας και τη βρήκαν πικρή. Αν κάποτε κάποιοι στρατολογούνταν στη μικροπαραβατικότητα των προαστίων ή κάποιοι απλά χάνονταν στο πλήθος της Δύσης, ίσοι αλλά μονίμως Άλλοι, τώρα πιθανόν βρίσκουν τον εαυτό τους και το πολυπόθητο νόημα στο κάλεσμα ενός ριζοσπαστικού (και ολοκληρωτικού) Ισλάμ που θα πάρει εκδίκηση για όλα.

Για το ελληνικό κέντρο τα λόγια περισσεύουν. Φτάνει η παρουσία στο γαλλικό ινστιτούτο, τις προάλλες, των διαφόρων επώνυμων υποστηρικτών της ελευθερίας, οι οποίοι στο ένα χέρι κρατούν τον Ραμπελέ και στο άλλο το στυλό που υπογράφει το άνοιγμα ενός ακόμη στρατοπέδου συγκέντρωσης. Δεν πειράζει, για όλους έχει photo op.

https://twitter.com/katz/status/552855776487018496

Η αριστερά, σε πολλές περιπτώσεις, , δεν μας λέει ότι δεν παραδέχεται ότι υπό τον φόβο της ισλαμοφοβίας, δεν μιλάει αρκετά για αυτό που συμβαίνει, αν δεν το υποτιμά κιόλας. Πριν προλάβει να κατανοήσει το τι έγινε και να πενθήσει τους νεκρούς του Charlie, βιάζεται να ξεπετάξει το ζήτημα. Περιορίζεται σε μια εξήγηση των γεγονότων που λέει ότι χοντρικά «εμείς (ως Δύση) τους βομβαρδίζουμε, εμείς εμμέσως τους χρηματοδοτούμε, εμείς δημιουργούμε το πρόβλημα». Η αφήγηση αυτή δεν είναι λάθος, απλά απαντά με πολύ μερικό τρόπο σε ένα πολύ σύνθετο φαινόμενο.  Στη guardian, μία αρθρογράφος σημειώνει μάλλον εύστοχα ότι ο νεοφιλελευθερισμός και το σημερινό «ριζοσπαστικό Ισλάμ» είναι αδερφάκια, καθώς και τα δύο εχθρεύονται τη δημοκρατία και φλερτάρουν με τον ολοκληρωτισμό. Και εδώ είναι η διαφωνία μου με το άρθρο στο rednotebook, που λίνκαρα παραπάνω, και το οποίο λέει ότι θα έπρεπε να δούμε αυτή την επίθεση ως ένα μεμονωμένο γεγονός. Δεν πρόκειται για ένα μεμονωμένο γεγονός, αλλά για την επόμενη πίστα που λέγεται «φέρνουμε τον πόλεμο πίσω στη Δύση, όπως αυτοί τον είχαν φέρει στην Ανατολή». Οι αναλύσεις (άλλες ύποπτες κι άλλες όχι και τόσο) αναφέρουν ότι φονταμενταλιστές θεωρούν ότι πρέπει να βρουν νέους τρόπους να αναβαθμίσουν τη δική τους μάχη. Αν θεωρούμε ότι οι «τζιχαντιστές» μιλούν ως μια ολοκληρωτική, βάρβαρη «οργάνωση», θα πρέπει και να σκεφτούμε ότι δεν πρέπει να αφήνουμε τη συζήτηση για την αντιμετώπισή τους μόνο στα γεράκια της Δύσης, γιατί αυτοί ξέρουν μόνο πολύ συγκεκριμένους τρόπους. Drones, γκουανταναμο και βόμβες επί δικαίων και αδίκων. Αλλά δουλειά μιας κάποιας αριστεράς είναι και να αναλογιστεί πως μιλάει  σε μια γκετοποιημένη κοινότητα ή σ’ ένα δήθεν ενσωματωμένο μουσουλμανικό πληθυσμό που πνίγεται στον δυτικό κόσμο, ζώντας την κατωτερότητα του πολιτισμού του, ως ένας μόνιμος άλλος. Και δουλειά μιας κάποιας αριστεράς είναι να αντιμετωπίζει τους φασίστες, όταν ήδη υπάρχουν. Γενικά χρειάζεται προσοχή. Θυμίζω ότι μία απ’ τις ελάχιστες εξεγερτικές διαδικασίες της πολυπληθούς μουσουλμανικής κοινότητας της Ελλάδας ήταν, όταν ο μπάτσος έσκισε το κοράνι στην Ομόνοια. Προφανώς βλέπουμε με χαρά τους εξεγερμένους μετανάστες, αλλά αν δεν μιλάμε και δεν συνυπάρχουμε μαζί τους σ’ όλες τους τις προσπάθειες, τότε γιατί η εξέγερσή τους να μην πάρει θρησκευτικό χαρακτήρα; Χαρακτήρα δηλαδή που θα τους ενώσει μεταξύ τους και θα τους διαχωρίσει από μας, αφού εμείς έτσι κι αλλιώς διαρκώς διαχωρίζουμε με χίλιους τρόπους τον εαυτό μας απ’ αυτούς, που σε τελική ανάλυση δεν είναι *ξένοι*, αλλά ο πάτος της εργατικής τάξης, το πιο υποτιμημένο της κομμάτι.

Κατά τ’ άλλα ο προοδευτικός κόσμος, εδώ και αλλού, αναλώθηκε να συζητάει αν τελικά το Charlie Hebdo ήταν τελικά ρατσιστικό ή όχι. Παράδειγμα εδώ. Ακούω το επιχείρημα που λέει ότι η σάτιρα δεν μπορεί να χτυπάει κυρίως μια μικρή κοινότητα που ήδη χτυπιέται από παντού, αλλά δεν είμαι σίγουρος ότι ίσχυε αυτό, καθώς αφενός δεν παρακολουθούσα το περιοδικό , αφετέρου κινδυνεύει να γίνει προβληματικός ένας συλλογισμός που αρχίζει να μετράει πως και πόσο μπορούμε να σατιρίζουμε κάποιον, ανάλογα με το πώς μπορεί να το εκμεταλλευτεί η κυρίαρχη ιδεολογία.

Με πείθει πάντως περισσότερο το άρθρο στο Jacobin. Εδώ ο αρθρογράφος εξηγεί αναλυτικά γιατί κάποια απ’ τα σκίτσα που κυκλοφόρησαν και που κοιτάχτηκαν ως ισλαμοφοβικά, δεν είναι τέτοια. Βγαλμένα απ’ το κοντεξτ τους και απ’ το πλαίσιο στο οποίο δημοσιεύτηκαν (δίχως ας πούμε το συνοδευτικό κείμενο), ασφαλώς είναι εύκολο να ερμηνευθούν ανάποδα απ’ τον αρχικό τους σκοπό. Ο αρθρογράφος πάει όμως ένα βήμα παρακάτω και λέει τα εξής. Το θέμα δεν είναι αν το Charlie Hebdo ήταν ρατσιστικό ή όχι, που δεν ήταν πιστεύει ο ίδιος. Το πρόβλημα είναι ότι το περιοδικό επέμενε να πατάει σε μια παράδοση (την περίφημη laicite) η οποία επιτίθεται σε κάθε θρησκεία (και εξουσία) κοροϊδεύοντας και γελοιοποιώντας τα πάντα και τους πάντες. Όμως σε έναν κόσμο σαν το σημερινό η πρόκληση είναι ένα περίεργο πράγμα. Σατιρικά σκίτσα για τον Χριστό ή τον Πάπα θα δεις παντού και πλέον το πιο πιθανό είναι μην τα σχολιάσεις καν. Η πρόκληση στον μεταμοντέρνο κόσμο είναι σχεδόν αδύνατη, όχι γιατί δεν υπάρχει συντήρηση ή θρησκοληψία, αλλά γιατί ο κόσμος κολυμπάει σε μια χαώδη απροσδιοριστία, όπου το νόημα απουσιάζει εντελώς και το σοκ μας αποχαιρετά καθώς βρισκόμαστε σε μια διαρκή αποχαύνωση και αμηχανία, απ’ την επανάληψη εκατομμυρίων φωτογραφιών και πλάνων νεκρών παιδιών σ’ όλον τον κόσμο. Δεν σοκαριζόμαστε με τίποτα γιατί τίποτα δεν σημαίνει κάτι. Οι μόνοι που μπορούν να προσβληθούν είναι πλέον κάποιοι μουσουλμάνοι που δεν ζουν βουτηγμένοι στο σημερινό Δυτικό Χάος, αλλά ακόμη κινητοποιούνται υπό το  βάρος κάποιου νοήματος . Γι’ αυτό το λόγο, εξηγεί ο αρθρογράφος, το περιοδικό είχε τόσο στοχεύσει στο Ισλάμ τον τελευταίο καιρό. Οι πιστοί του ήταν οι μόνοι που μπορούσαν να προκληθούν. Συνεπώς, σ’ ένα κόσμο όπου όλα επιτρέπονται και τίποτα δεν έχει συνέπειες ώστε να μην μπορεί να συμβεί τελικά τίποτα πέρα απ’ αυτό που ορίζει η mainstream ιδεολογία, η σάτιρα του περιοδικού είχε καταλήξει να είναι απλά εκτός κοινωνικών συμφραζομένων ή άκυρη (cultural irrelevant την ονομάζει ο αρθρογράφος, ας το μεταφράσει κάποιος ωραία, αν μπορεί).

Και τελικά, το πιο σημαντικό που δεν λέμε, είναι ότι σ’ αυτόν τον πόλεμο μεταξύ πολιτισμών που μας φόρεσαν κι απ’ τις δύο κατευθύνσεις (αφήνοντας κατά μέρος το ποσοστό του εκατέρωθεν φτιαξίματος), η θέση μας δεν μπορεί να είναι ούτε με τους ακροδεξιούς, ούτε με τους φανατικούς, ούτε με τους δήθεν μετριοπαθείς (με όλα τα κέρδη του λευκού προνομίου). Η θέση μας είναι με τους μετανάστες, νόμιμους και χωρίς χαρτιά, με της γης τους κολασμένους, αφού μοιραζόμαστε μια παρόμοια τύχη. Το Φρούριο Ευρώπη σηκώνει τείχη και όπλα προς τα έξω και τείχη και όπλα προς τα μέσα.




Ισλαμοφοβία και φανατισμός: Μια εκδήλωση για τις Μουσουλμανικές σπουδές στο ΑΠΘ

 

 

Με απόφαση της γενικής συνέλευσης (το Μάρτιο του 2014) το τμήμα Θεολογίας της Θεολογικής σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ψήφισε θετικά στην πρόταση ίδρυσης Εισαγωγικής κατεύθυνσης Μουσουλμανικών σπουδών. Αυτή η κατεύθυνση θα δίνει τη δυνατότητα στους φοιτητές να εξειδικευθούν στην ισλαμική θεολογία, κάτι που έως τώρα δεν ήταν δυνατόν να συμβεί εντός Ελλάδας. Την ψήφιση της κατεύθυνσης των μουσουλμανικών σπουδών ακολουθεί και η ομόφωνη ψήφιση της Συγκλήτου της Φιλοσοφικής Σχολής για τη δημιουργία εβραϊκών σπουδών. Μέχρι στιγμής έχουν υπάρξει αντιρρήσεις και διαφωνίες, κυρίως προς την κατεύθυνση των μουσουλμανικών σπουδών. Ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος μαζί με διάφορους θεολόγους, υπουργούς, βουλευτές και γνωστούς Θεσσαλονικείς έχουν ξεκινήσει «πόλεμο» στο ΑΠΘ και τον πρόεδρο του τμήματος Θεολογίας Χρυσόστομο Σταμουλή με το πρόσχημα της επικινδυνότητας των καιρών. Υποθέτω ότι μετά τα τελευταία γεγονότα στο Παρίσι, ο Άνθιμος και η παρέα του θα βρουν ακόμη πιο πρόσφορο έδαφος για να απλώσουν τις ισλαμοφοβικές και ρατσιστικές τους απόψεις.

Η αφορμή για να κοιτάξω λίγο το θέμα αυτό, ήταν η αντι-ομιλία που οργάνωσε η Μητρόπολη Θεσσαλονίκης στις 25 Νοεμβρίου του 2014. Διοργάνωσαν λοιπόν μια ομιλία ενάντια στην ίδρυση της κατεύθυνσης μουσουλμανικών σπουδών στο ΑΠΘ. Υπεύθυνοι αυτής της ομιλίας ήταν, όπως έγραφε και η σχετική αφίσα, «φοιτητές του Α.Π.Θ. που αντιτίθενται στις ισλαμικές σπουδές στη Θεολογική σχολή Θεσσαλονίκης». Καλεσμένοι ομιλητές ήταν φυσικά μεταξύ άλλων οι μητροπολίτες Άνθιμος και Σεραφείμ, ο Κώστας Ζουράρις, ο διεθνολόγος και λέκτορας της Νομικής Βενιαμίν Καρακωστάνογλου και αρκετοί άλλοι. Στην εκδήλωση παρευρέθηκε και μίλησε και ο Υπουργός Μακεδονίας-Θράκης Γ. Ορφανός, υποστηρίζοντας κι αυτός με τη σειρά του την αντίρρηση του στη δημιουργία αυτής της κατεύθυνσης. Την ομιλία αυτή διαφήμισαν τα περισσότερα εθνικιστικά και θρησκευτικά site και blogs, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη σημασία της ημερίδας από πλευράς εθνικού ενδιαφέροντος. Σύμφωνα με site που αυτοπροσδιορίζεται ως «24ωρο πρακτορείο εκκλησιαστικών ειδήσεων», η εκδήλωση είχε τόσο κόσμο που εκτός από την αίθουσα στη Μητρόπολη είχαν γεμίσει οι σκάλες, η είσοδος και το πεζοδρόμιο.

4061159572_3e9405f0a3_z
Την ημερίδα άνοιξαν εκπρόσωποι των φοιτητών που αντιτίθενται στη ψήφιση της κατεύθυνσης Μουσουλμανικών σπουδών, αφού πρώτα έψαλαν κάτι που αδυνατώ να αναγνωρίσω. Το βήμα πήρε ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος που μεταξύ άλλων είπε: «Η προσπάθεια αυτή είναι κατά την άποψη μου και την αίσθηση του λαού της Θεσσαλονίκης, εγκληματική». Σύμφωνα με τον Άνθιμο «είναι αδύνατον να συνυπάρξει το Ισλάμ με την Ορθόδοξη Χριστιανική Θεολογία» συμπληρώνοντας πως είναι ανεπίτρεπτο να λέει η Θεσσαλονίκη στους Μουσουλμάνους «περάστε» όταν οι Τούρκοι «εμπαίζουν σαράντα χρόνια το Πατριαρχείο μας για το άνοιγμα της θεολογικής σχολής της Χάλκης». Και αν νομίζετε ότι τα επιχειρήματα είναι ανύπαρκτα, ασόβαρα ή απλά επιπέδου να-το-κάνουν-αυτοί-πρώτα-γιατί-να-το-κάνω-εγώ, τότε αυτά που θα διαβάσετε παρακάτω θα σας διασκεδάσουν ακόμα περισσότερο.
Ο διεθνολόγος Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, για παράδειγμα, μίλησε για το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας, ενώνοντας το, φυσικά, με τη μετανάστευση. Ο Καρακωστάνογλου μοιράζεται με το κοινό ότι «ο πρύτανης είπε πως έχοντας ο ίδιος ζήσει για πολλά χρόνια στην Αμερική και έχοντας συγχρωτιστεί με Μουσουλμάνους, δε νομίζει ότι υπάρχουν κίνδυνοι και προβλήματα από αυτήν την επιχειρούμενη δημιουργία κατεύθυνσης ισλαμικών σπουδών» αλλά ο ίδιος διαφωνεί. Όταν διάβασε το συγκεκριμένο κομμάτι ακούστηκαν αποδοκιμασίες από το κοινό που επίσης απ’ ότι φάνηκε διαφωνούσε με τις εμπειρίες του πρύτανη. Ο Καρακωστάνογλου συνέχισε λέγοντας πως υπάρχει αναβρασμός στη Θεσσαλονίκη και πως «ο κόσμος είναι ανάστατος για αυτό που επιχειρούν να κάνουν». Μετέφερε τέλος τα λόγια του καθηγητή Κατσανέβα που λέει ότι «η σημερινή οικονομική καταστροφή μας έχει αποπροσανατολίσει από έναν μεγαλύτερο κίνδυνο, την ταχύτατη αλλοίωση της εθνολογικής σύνδεσης της χώρας μας και τελικά τη μουσουλμανοποίηση της».

Στο ίδιο κλίμα συνέχισε και η παραληρηματική ομιλία του Ζουράρι. Για να ισχυροποιήσω τον όρο «παραληρηματική» θα αναφέρω κάποια από τα σχόλια του. «Ξέρετε τι θέλουν οι Μουσουλμάνοι από μας; Τι μας ζητάνε εμάς τους Χριστιανούς Ορθόδοξους; Ότι εμείς οι Χριστιανοί ορθόδοξοι για να είμαστε αποδεκτοί από τους Μουσουλμάνους πρέπει να γίνουμε σκορδαλιά χωρίς σκόρδο. Ε, δεν γίνεται». Από το κοινό ακούστηκαν ταυτόχρονα «δεν γίνεται». Και συνέχισε «Εμένα οι φοιτητές μου στη Γαλλία, μου έλεγαν ότι εσείς είστε ειδωλολάτρες που λατρεύετε τις εικόνες. Με τέτοιο σαχλαμαριστάν τι κουβέντα να κάνεις;» Αλλά εκεί που φαίνεται να απογειώνονται τα επιχειρήματα του Ζουράρι είναι όταν λέει «Άσε που τα κορίτσια μας από το Μάιο έως τον Οκτώβριο έχουν πενιχρά την κάλυψη του ολοκλήρου σώματος. Φαντάζεστε μανιασμένους γενειοφόρους νεαρούς 19 χρονών μουσουλμάνους να έρχονται στα κορίτσια μας…και να ουρλιάζουν μπροστά τους;». Οι μουσουλμάνοι ως μαύροι βιαστές.

24660690_93ef5c1309_o
Ο μητροπολίτης Σεραφείμ μίλησε για τη «νέα τάξη πραγμάτων που εργάζεται για την ισλαμοποίηση της Ευρώπης και της Ελλάδας». Ανέφερε πως ο Μωάμεθ είναι ένας ψευδοπροφήτης και πως ο ισλαμισμός είναι «μια αίρεση αντίστοιχη του ζωροαστρισμού», ενώ συχνά αναφερόταν στους ισλαμιστές αποκλειστικά ως τζιχαντιστές. «Οι ορθόδοξοι καθηγητές που το ψήφισαν αγνοούν ότι η συνύπαρξη είναι άκρως επικίνδυνη… ότι συνιστά ευθεία προσβολή της επικρατούσης, σύμφωνα με το άρθρο 3 του συντάγματος αμωμήτου πίστεώς μας στη χώρα, αυτής που με το αίμα της πότισε το δέντρο της πίστεως» και πως «θα αλλοιώσει το σημερινό χαρακτήρα της θεολογικής σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και ενδεχομένως θα αποτελέσει πηγή εντάσεων και εξάρσεως του ισλαμικού φονταμενταλισμού στη χώρα μας». Δεν δίστασε επίσης να φτάσει μέχρι το σημείο να ισχυριστεί πως σύμφωνα με τον αντιρατσιστικό νόμο δεν θα έπρεπε να δημιουργηθεί αυτή η κατεύθυνση γιατί «το κοράνι περιέχει σαφείς ρατσιστικές αναφορές και προτροπές σε πράξεις βίας και εγκλήματος». Τέλος ο Υπουργός Μακεδονίας-Θράκης Γιώργος Ορφανός είπε πως «δεν υπάρχει χώρος στη θεολογική σχολή, η οποία ασχολείται με την ορθόδοξο πίστη και λατρεία και φροντίζει να μας δίνει τις κατευθύνσεις, να δημιουργεί τους καθηγητές οι οποίοι εκείνοι θα διδάξουν την πίστη μας, να την αναμείξουμε με κάτι άλλο». Δήλωσε «ριζικά αντίθετος» και το κοινό τον καταχειροκρότησε. Το αστείο είναι πως στα εθνικιστικά/ορθόδοξα site κατηγορούσαν τους διοργανωτές που έδωσαν τον λόγο σε άτομα όπως ο Ορφανός μιας και είναι της παράταξης που οφείλεται για την «ισλαμοποίηση» της χώρας μας.

Όση ώρα άκουγα τις ομιλίες των καλεσμένων δεν κατάφερα να διακρίνω ούτε ένα λογικό επιχείρημα που να στηρίζει τις θέσεις τους. Όλα τριγύριζαν γύρω από τα ρατσιστικά στερεότυπα που θέλουν τους μουσουλμάνους βίαιους, σεξουαλικά πεινασμένους και αδίστακτους και σε μια εξίσωση του Ισλάμ με τους τζιχαντιστές και τα πιστεύω του ISIS. Δεν ακούστηκε τίποτα που να αφορά την ακαδημία ή τη γνώση. Τα ίδια και χειρότερα θα έλεγαν αν το ζήτημα αφορούσε το άνοιγμα ενός τζαμιού στη Θεσσαλονίκη. Κανένας διαχωρισμός, όλα είναι ένας πόλεμος θρησκειών. Η δικιά μας είναι καλύτερη, είναι πιο σοβαρή, είναι της αγάπης. Μιας αγάπης που χωράει μόνο αυτούς που εγκρίνουν αυτοί, οι δήθεν ιεροδιδάσκαλοι και διανοούμενοι. Η ρατσιστική ρητορική και ο φανατισμός απέναντι στους μουσουλμάνους είναι δίπλα μας, ακούγεται από το βήμα της εκκλησίας, από τον ίδιο τον πρωθυπουργό που μόλις χτες δήλωσε ότι «Δεν θα επιτρέψουμε ποτέ να κατέβουν οι εικόνες» αναφερόμενος στις χριστιανικές εικόνες στα δημόσια κτίρια αλλά και από τον ανερχόμενο πρωθυπουργό που αφήνει περιστέρια στα Θεοφάνεια να πετάξουν. Όχι μόνο δε συζητιέται ο διαχωρισμός κράτους-εκκλησίας αλλά η κεντρική αφήγηση μοιάζει να είναι αυτή του Ζουράρι «η οποιαδήποτε πρόταση εκκοσμικεύσεως ή εγκοσμιοκρατικής αντιλήψεως, ουσιαστικά τείνει στη διάλυση του κοινωνικού, πολιτικού και εθνικού ιστού, δηλαδή τείνει και στη διάλυση της Ελλάδος ως πολιτικής υποστάσεως». Είμαστε οι φονταμενταλιστές του χριστιανισμού, είμαστε μια χώρα που η επίσημη γραμμή της καθορίζεται από τα πιστεύω του Άνθιμου και του κάθε φανατισμένου ρατσιστή.

***

«Για περίπου ενάμιση αιώνα η Ευρώπη πραγματοποίησε οχτώ Σταυροφορίες στα εδάφη των απίστων της Ανατολής. Το Ισλάμ, που είχε σφετεριστεί τον Άγιο Τάφο του Ιησού, ήταν ο μακρινός εχθρός. Όμως επειδή ήταν μακρύς ο δρόμος, στα ενδιάμεσα οι πολεμιστές της χριστιανοσύνης επωφελήθηκαν για να καθαρίσουν και άλλες περιοχές. Ο ιερός πόλεμος άρχιζε από την πατρίδα. Η Α’ Σταυροφορία έβαλε φωτιά στις συναγωγές και δεν άφησε ούτε έναν ζωντανό Εβραίο στο Μάιντς και σε άλλες γερμανικές πόλεις. Η Δ’ Σταυροφορία ξεκίνησε για την Ιερουσαλήμ αλλά δεν έφτασε ποτέ. Οι χριστιανοί πολεμιστές σταμάτησαν στη χριστιανική Κωνσταντινούπολη με τα πλούτη, κι επί τρία μερόνυχτα τη λεηλατούσαν, δίχως να ξεχάσουν τα μοναστήρια και τις εκκλησίες, κι όταν πια δεν υπήρχαν γυναίκες για να τις βιάσουν ή παλάτια για να τα αδειάσουν, έμειναν να απολαύσουν τα λάφυρα, και ξέχασαν τον τελικό προορισμό της ιερής τους αποστολής. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1209, άλλη Σταυροφορία ξεκίνησε αφανίζοντας χριστιανούς στο γαλλικό έδαφος.

Οι Καθαροί, που ήταν πουριτανοί χριστιανοί, είχαν απαρνηθεί την εξουσία του βασιλιά και του πάπα και πίστευαν πως όλοι οι πόλεμοι πρόσβαλλαν τον Θεό, ακόμα κι εκείνοι που γινόντουσαν στο όνομα Του, όπως οι Σταυροφορίες. Αυτή η πολύ δημοφιλής αίρεση εξαλείφθηκε ριζικά. Από πόλη σε πόλη, από πύργο σε πύργο, από χωριό σε χωριό. Η πιο άγρια σφαγή έγινε στο Μπεζιέ. Εκεί τα μαχαίρι τους καθάρισε όλους. Όλους: τους Καθαρούς και τους Καθολικούς μαζί. Μάταια μερικοί έτρεξαν στον καθεδρικό ναό να βρούν καταφύγιο. Κανείς δεν σώθηκε από τον μαζικό αφανισμό. Δεν είχαν χρόνο να εξακριβώσουν ποιος ήταν ποιος.
Σύμφωνα με άλλες εκδοχές, ο αρχιεπίσκοπος Αρνό-Αμορί, δούκας της Ναρμπόν κι εκπρόσωπος του πάπα, ήταν απόλυτα σαφής. Διέταξε: «Σκοτώστε τους όλους. Ο Θεός θα αναγνωρίσει τους δικούς του».

(Eduardo Galeano, Καθρέφτες, 2008)




Το τελευταίο σκίτσο του Wolinski

 

1

 

Την Τετάρτη 7 Ιανουαρίου 2015 τρεις μασκοφόροι με καλάσνικοφ εισβάλλουν στα γραφεία του γαλλικού σατιρικού περιοδικού Charlie Hebdo σκορπώντας το θάνατο σε 12 άτομα, μεταξύ των οποίων τέσσερις από τους σκιτσογράφους του περιοδικού. Οι δράστες εικάζεται ότι είναι φονταμενταλιστές μουσουλμάνοι (γεννημένοι στη Γαλλία, όπως βγαίνει στην πορεία) οι οποίοι θέλησαν να τιμωρήσουν με αυτό τον τρόπο τους “άπιστους” που σε πολλά σκίτσα τους σατίριζαν το Ισλάμ, όπως και κάθε μορφή θρησκευτικού φανατισμού και μισαλλοδοξίας. Το γεγονός ξεσηκώνει θύελλα αντιδράσεων, συμπαράστασης προς τα θύματα της επίθεσης αλλά και αναζωπύρωση του ρατσιστικού και ισλαμοφοβικού, συγκεκριμένα, λόγου στη Γαλλία και γενικότερα στην Ευρώπη.

Παρακάτω αλιεύουμε μερικές πληροφορίες γύρω από την ιστορία, ξεκινώντας από τον Wolinski σαν κεντρικό “ήρωα”, βλέποντας πως ο φανατισμός ιστορικά δεν είναι και πολύ φίλος με τη σάτιρα καθώς και πως συνδέεται όλο αυτό με τη δική μας περίπτωση, εδώ, στο απέναντι σκέλος του “Ελλάς-Γαλλία-Συμμαχία”.

Τα πρώτα χρόνια

Ο Wolinski (Georges Wolinski, 1934-2015) ήταν ο αρχαιότερος από τους τέσσερις σκιτσογράφους του περιοδικού, με παρουσία στο χώρο του σατιρικού σκίτσου από τη δεκαετία του 1960. Συμμετείχε στο σατιρικό μηνιαίο Hara-Kiri, του οποίου η μετέπειτα εβδομαδιαία έκδοση Hara-Kiri Hebdo θεωρείται ο “πρόγονος” του Charlie. Ο αιρετικός χαρακτήρας του Charlie Hebdo καταδεικνύεται από τη γέννησή του κιόλας, αφού το Hara-Kiri έκλεισε από τη γαλλική κυβέρνηση μετά το εξώφυλλο που ακολούθησε το θάνατο του Charles de Gaulle το Νοέμβριο του 1970. Τότε γεννήθηκε, σαν από τις “στάχτες” του de Gaulle το Charlie, με σαφή αναφορά στον εκλιπόντα Γάλλο πρόεδρο.

Στις 9 Νοεμβρίου 1970 ο Charles de Gaulle πεθαίνει στο σπίτι του στο Colombey-les-Deux-Églises. Σχεδόν μια εβδομάδα νωρίτερα μια φωτιά σε νυχτερινό κλαμπ είχε σκοτώσει 146 άτομα. Το εξώφυλλο έγραψε: "Τραγικός χορός στο Colombey: 1 νεκρός"

Στις 9 Νοεμβρίου 1970 ο Charles de Gaulle πεθαίνει στο σπίτι του στο Colombey-les-Deux-Églises. Σχεδόν μια εβδομάδα νωρίτερα μια φωτιά σε νυχτερινό κλαμπ είχε σκοτώσει 146 άτομα. Το εξώφυλλο έγραψε: “Τραγικός χορός στο Colombey: 1 νεκρός”

 

Η σάτιρα στο στόχαστρο

Οποιαδήποτε απολυταρχική δομή που σέβεται τον εαυτό της φαίνεται να έχει εξορισμού και πριν από κάθε άλλο ένα άγραφο πρόταγμα: καμία ανοχή στο διαφορετικό, καμία “άλλη άποψη”. Όταν σε αυτή τη συνταγή δε, η άλλη άποψη είναι η σάτιρα που στρέφεται πίσω σε αυτό το ήδη προβληματικό μόρφωμα, τα αποτελέσματα είναι καταστροφικά. Η ιστορία έχει δείξει πως τα μυαλά που έχουν γαλουχηθεί και δοθεί αποκλειστικά στο μίσος και την καταστροφή δεν μπορούν να επεξεργαστούν την κριτική και κατ’επέκταση τη σάτιρα, την πιο δημιουργική αλλά ταυτόχρονα περίπλοκη και δύσκολη μορφή κριτικής.

Στις 30 Σεπτεμβρίου 2005 η δανέζικη εφημερίδα Jyllands-Posten δημοσιεύει 12 σκίτσα του Μωάμεθ, με σκοπό τη συνεισφορά στη συζήτηση περί ισλαμισμού και της αυτολογοκρισίας που επικρατούσε (μόλις 4 χρόνια μετά την 9/11 και εν μέσω επιχειρήσεων των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή). Η αγωγή κατά της εφημερίδας απορρίπτεται τον Ιανουάριο του 2006 και σημαίνει την έναρξη παγκοσμίων διαδηλώσεων και ταραχών στις πρεσβείες της Δανίας, σημειώνονται επιθέσεις εναντίον χριστιανών αλλά και βομβιστικές επιθέσεις, συνολικά με πολλούς νεκρούς. Φυσικά ο δημιουργός ενός από τα δώδεκα σκίτσα, Kurt Westergaard, του οποίου το σκίτσο ήταν και το πιο επίμαχο, είχε επικηρυχθεί και τελικά υπήρξαν απόπειρες δολοφονίας εναντίον του.

Το φύλλο της Jyllands-Posten με τα σκίτσα του Μωάμεθ.

Το φύλλο της Jyllands-Posten με τα σκίτσα του Μωάμεθ.

 

Αυτό με την βόμβα στο τουρμπάνι προκάλεσε τη μεγαλύτερη οργή φανατικών ομάδων μουσουλμάνων ανά τον κόσμο.

Αυτό με την βόμβα στο τουρμπάνι προκάλεσε τη μεγαλύτερη οργή φανατικών ομάδων μουσουλμάνων ανά τον κόσμο.

Φυσικά, σε καμία περίπτωση τα παραπάνω γεγονότα δεν περιορίζονται στο χώρο του Ισλάμ. Χωρίς να αρχίσουμε μια τεράστια απαρίθμηση από περιστατικά όπου η σάτιρα και συγκεκριμένα το σκίτσο έχουν έρθει αντιμέτωπα με την άκρως πουριτανική χριστιανική εκκλησία, θυμίζουμε απλά το πιο πρόσφατο και απτό παράδειγμα για εμάς, με την περιβόητη θεατρική παράσταση στο θέατρο Χυτήριο που απεικόνιζε το χριστό ως γκέι και τα πλήθη φανατικών χριστιανών με την ευγενική χορηγία των φασιστών της Χρυσής Αυγής, που τελικά ακύρωσαν την παράσταση.

Τα λάθος συμπεράσματα

5

Κάποιος, λοιπόν που (ηθελημένα συνήθως) αγνοεί την αλήθεια της τελευταίας παραγράφου φτάνει πολύ εύκολα αλλά λανθασμένα και με δόλο στο συμπέρασμα ότι “φταίει το Ισλάμ”. Αυτή τη ρητορική έσπευσε να λανσάρει η Λεπέν στη Γαλλία μετά το χτύπημα, αυτή τη ρητορική φυσικά τρέξανε και τα δικά μας τα δεξιά και ακροδεξιά απερχόμενα ανθρωπάκια της κυβέρνησης να μας περάσουν και εδώ. Το πρόταγμά τους κοινό: “κακοί μουσουλμάνοι, γενικά κακοί μετανάστες, ΟΛΟΙ, τζιχαντιστές και μη (ας στέλναμε όπλα στον ISIS τόσο καιρό), κλείστε σύνορα, φράχτες, φράχτες, φράχτες”. Κλείνοντας την ημέρα της αναίσχυντης προπαγάνδας σε κάθε μέσο από τους γνωστούς γκεμπελίσκους, ο ίδιος ο Αντώνης Σαμαράς κάνοντας φτηνή προεκλογική πολιτική πάνω στα πτώματα του Charlie Hebdo δήλωσε (link youtube): “Σήμερα στο Παρίσι είχαμε μακελειό από βομβιστική (;) επίθεση με τουλάχιστον δώδεκα νεκρούς κι εδώ κάποιοι προκαλούν, προσκαλούν να πω καλύτερα, προσκαλούν κι άλλους λαθρομετανάστες και μοιράζουν από τώρα ιθαγένειες”.

Έφτασαν λοιπόν οι νεκροί του Charlie Hebdo, που με τα σκίτσα τους χτυπούσαν τη μισαλλοδοξία και το ρατσισμό, να χρησιμοποιούνται από τους απανταχού φασίστες και μισαλλόδοξους για να προωθήσουν και να μολύνουν κι άλλους με τις ίδιες ιδέες.

Ο Charb, ένας από τους τέσσερις νεκρούς σκιτσογράφους δήλωνε προφητικά το 2012:

Je n’ai pas peur des représailles. Je n’ai pas de gosses, pas de femme, pas de voiture, pas de crédit. ça fait sûrement un peu pompeux, mais je préfère mourir debout que vivre à genoux.

(Δεν φοβάμαι τα αντίποινα. Δεν έχω παιδιά, σύζυγο, αυτοκίνητο, ούτε πιστωτικές κάρτες. Μπορεί να ακούγεται λίγο πομπώδες αλλά θα προτιμούσα να πεθάνω όρθιος παρά να ζω γονατιστός.)

Σε πείσμα, λοιπόν, όλων αυτών που θέλουν να επικρατήσει το σκοτάδι, το μίσος και η άγνοια, κόντρα ακόμα και στο θάνατο θαρρείς, ο Wolinski θα δημοσιεύσει ένα τελευταίο σκίτσο σήμερα το πρωί, Πέμπτη 8 Ιανουαρίου στην Paris March, ένα σκίτσο που μας αφορά κιόλας, αφού δείχνει τον Ολάντ να καθησυχάζει τη Μέρκελ, λέγοντας πως οι Έλληνες θα τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, χωρίς όμως να έχει δει τον γκρεμό που τον περιμένει μπροστά του.

Εδώ που είμαστε, βουλιάζοντας αργά αργά στην κινούμενη άμμο του φασισμού, βλέποντας τείχη να σηκώνονται στον Έβρο, χιλιάδες να σαπίζουν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και επιστροφή σε σκοτεινές εποχές χριστιανικού σκοταδισμού, ίσως να χρειαζόμαστε κάτι τέτοιους ανθρώπους, όρθιους, να μας θυμίζουν να μη ζούμε γονατιστοί.

Wolinski’s last comic, Paris March, 8/1/2015 "Είναι καλός ο δρόμος; Δεν θα το μάθω παρά στο τέλος..."

Wolinski’s last comic, Paris March, 8/1/2015 “Είναι καλός ο δρόμος; Δεν θα το μάθω παρά στο τέλος…”




Αυστραλία: από τις επιχειρήσεις σκούπας στο illridewithyou

 

Όλα ξεκίνησαν ή τουλάχιστον μοιάζουν να ξεκίνησαν τη Δευτέρα το πρωί στις 09:45 (ώρα Αυστραλίας) στο St Martins Place του Σίδνεϊ. Ένας άντρας που οπλοφορούσε πήρε διάφορους ανθρώπους ως ομήρους και κλείστηκε σε ένα καφέ της πλατείας. Μετά από λίγα λεπτά, κρέμασε απ’ έξω μια σημαία με τη φράση «Shahada», υποδηλώνοντας την υποστήριξη του στον ISIS. Μέχρι νωρίς το απόγευμα (ώρα Ελλάδας), πέντε όμηροι είχαν καταφέρει να διαφύγουν, ενώ μέχρι πριν λίγο κανείς δε γνώριζε το συνολικό αριθμό των ομήρων.  Ο άντρας που κρατούσε τους ομήρους δημοσίευσε μέσω youtube τα αιτήματα του και οι διαπραγματεύσεις με την αυστραλιανή αστυνομία συνεχίζονταν μέχρι τη λήξη της ομηρίας που έγινε πριν λίγο. Σύμφωνα με όσα μεταδίδουν τα διεθνή Μέσα αυτή τη στιγμή, αναφέρονται δύο νεκροί (μεταξύ αυτών και ο άντρας που κρατούσε τους ομήρους) και τρεις σοβαρά τραυματίες .Τα Αυστραλιανά μέσα μετέδιδαν λεπτό προς λεπτό την κατάσταση, για πάνω από 16 ώρες, περαστικοί έβγαζαν selfies έξω από την καφετέρια που κρατούνταν οι όμηροι και στα social media τα σχετικά χάσταγκ ,όπως το #sydneysiege  ήδη μετράνε εκατομμύρια tweets.

Πριν το #sydneysiege

Μόλις κάποιους μήνες πριν και πιο συγκεκριμένα στις 18 Σεπτεμβρίου 2014, η Αυστραλιανή αστυνομία είχε πραγματοποιήσει τις μεγαλύτερες στην ιστορία της επιχειρήσεις σκούπας στις πόλεις του Σίδνεϊ και του Μπρίσμπεϊν, ψάχνοντας άτομα φερόμενα ως μέλη του ISIS. Λίγες μέρες αργότερα είχε ακολουθήσει αντίστοιχη επιχείρηση σκούπας και στη Μελβούρνη. Σύμφωνα με την κυβέρνηση Abbott, υπήρχαν πληροφορίες για επικείμενη τρομοκρατική απόπειρα μελών του ISIS εναντίον υψηλών κυβερνητικών στελεχών. Με πρόσχημα την τρομοκρατική απειλή, η Αυστραλιανή αστυνομία με 800 πάνοπλους αστυνομικούς μπήκε σε διάφορα σπίτια «υπόπτων» στις πόλεις του Σίδνεϊ και του Μπρίσμπεϊν. Για κάποιες από αυτές τις επιχειρήσεις της αστυνομίας υπήρξαν καταγγελίες ότι η αστυνομία έσπασε τις πόρτες των σπιτιών και συνέλαβε τους άντρες ενώ από τις γυναίκες ζητούσαν με τη βία να βγάλουν τις μαντίλες τους. Όταν κάποιες αρνήθηκαν, ξυλοκοπήθηκαν μπροστά στα παιδιά τους. Οι πολιτικές μουσουλμανικές οργανώσεις  της Αυστραλίας μιλούσαν τις επόμενες μέρες, για στοχοποίηση και εκφοβισμό της κοινότητας, καταγγέλλοντας την αστυνομοκρατία του Αυστραλιανού κράτους. Την επόμενη μέρα, περίπου 500 με 700 άτομα διαδήλωσαν στην δυτική περιοχή Λακέμπα του Σίδνεϊ ενάντια στις ισλαμοφοβικές επιχειρήσεις σκούπας.

312964-5c60b6a6-3f25-11e4-984a-3af64847c70c

Την ίδια στιγμή, η φασιστική οργάνωση Australian Defence League πόσταρε αντίστοιχα καλέσματα για την ίδια πλατεία, γράφοντας «Να κάνουμε γνωστή την παρουσία μας και να πάμε εκεί με τη βία ενάντια στους μπάσταρδους τρομοκράτες»  («Let’s make our presence known and get there in force against these bastard terrorists»). Τις επιχειρήσεις σκούπας ακολουθεί ο θάνατος του 18χρονου μουσουλμάνου Numan Haider έξω από το αστυνομικό τμήμα στην περιοχή Endeavours Hills. Κάποιες ώρες νωρίτερα, ο Numan Haider είχε ενημερωθεί από τους γονείς του ότι τον ψάχνει η αστυνομία. Ο ίδιος κάλεσε την αστυνομία να ζητήσει εξηγήσεις και εκείνοι τον κάλεσαν στο τμήμα. Όταν ο ίδιος έφτασε στο τμήμα, βγήκαν 2 αστυνομικοί να τον συναντήσουν και εκείνος τους μαχαίρωσε. Ακολούθησαν πυροβολισμοί και ο Haider χτυπήθηκε θανάσιμα. Στις τσέπες του βρέθηκαν, σύμφωνα με την αστυνομία, 2 μαχαίρια και μια σημαία του ISIS επιβεβαιώνοντας τις πληροφορίες της αστυνομίας ότι ο 18χρονος είχε σχέσεις με τον ISIS. Περίπου μια εβδομάδα μετά, ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Tony Abbott, εγκρίνει αεροπορικά χτυπήματα ενάντια στον ISIS στη Συρία και αναπτύσσει μονάδες ειδικών δυνάμεων. Περίπου 5 μέρες μετά, ο ISIS καλεί τα μέλη του να λειτουργήσουν ως «μοναχικοί λύκοι» (lone wolves) και να πραγματοποιήσουν επιθέσεις στην Αυστραλία. Στις 4 Δεκεμβρίου η Αυστραλιανή κυβέρνηση μετατρέπει σε ποινικό αδίκημα το ταξίδι στη Ράκα (πόλη στη Συρία, στην οποία θεωρείται ότι βρίσκεται το αρχηγείο του ISIS).

#illridewithyou

Μέσα σε αυτό το πολύ τεταμένο κλίμα φτάνουμε στη σημερινή πολιορκία του Lindt Café στο Σίδνεϊ. Κάποιες ώρες μετά την πολιορκία του καφέ και ενώ ήδη υπάρχουν φόβοι για αντι-ισλαμικές  επιθέσεις, κάποιος επιβάτης ενός τρένου γράφει στο τουίτερ  ότι μια μουσουλμάνα γυναίκα που καθόταν δίπλα του βγάζει σιωπηλά τη μαντίλα. Ο επιβάτης την ακολουθεί και της λέει να την ξαναβάλει και  πως αυτός θα είναι δίπλα της και θα περπατήσουν μαζί στο σταθμό. Ο ίδιος γράφει πως η γυναίκα τον αγκάλιασε κλαίγοντας και έφυγε τελικά μόνη της.

https://twitter.com/MichaelJames_TV/status/544339713394368512

Αυτό το τουίτ ήταν η αρχή για δεκάδες άλλα αντίστοιχα τουίτς. Σ’ αυτά οι χρήστες ενημέρωναν για τη διαδρομή που θα ακολουθήσουν και πρότειναν σε όποιον ήθελε να στείλει μήνυμα για να πάνε μαζί με μεγαλύτερη ασφάλεια. Η ίδια χρήστρια που γράφει το πρώτο τουίτ με τη διαδρομή της έχει και την ιδέα για ένα σχετικό χάσταγκ.

Μέσα σε λίγες ώρες το #illridewithyou γεμίζει από προσφορές διαφόρων που προτίθενται να συνταξιδέψουν μαζί με μουσουλμάνους που ζουν ή εργάζονται κοντά τους έτσι ώστε να αποφύγουν πιθανές ισλαμοφοβικές επιθέσεις. Μέσα στις πρώτες 2 ώρες το χάσταγκ είχε ήδη 40.000 «προσφορές».

https://twitter.com/ZuckerBaby/status/544409398605398016

Κάποιοι ανέβαζαν μέχρι και φωτογραφίες με προσωρινά αυτοκόλλητα που έγραφαν πάνω το I’ll ride with you, προκειμένου να είναι ορατοί σε όποιον χρειάζεται βοήθεια.

Ενάντια στην ισλαμοφοβία, που είναι ένα πρόβλημα που μεγαλώνει παγκοσμίως και δυστυχώς και στην Ελλάδα, οι Αυστραλοί απαντάνε με ένα χάσταγκ αλληλεγγύης και υποστήριξης. Φυσικά το #illridewithyou ήδη σχολιάζεται και στα ελληνικά social media ως μια καταπληκτική ένδειξη αλληλεγγύης των Αυστραλών. Κάποιοι μιλάνε για «μάθημα από τους Αυστραλούς» και σχολιάζουν πως πρέπει (εδώ στην Ελλάδα) να παραδειγματιστούμε από τους αλληλέγγυους και μη-βίαιους Αυστραλούς (;;;). Τις τελευταίες 25 μέρες, 600+ Σύριοι πρόσφυγες βρίσκονταν στην πλατεία συντάγματος ζητώντας να τους δοθεί η άδεια να ταξιδέψουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Μικρά παιδιά και γυναίκες ξεπάγιαζαν και κοιμόντουσαν μέσα στη βροχή όλο αυτόν τον καιρό. Το κίνημα αλληλεγγύης προς τους Σύριους πρόσφυγες της πλατείας συντάγματος περιορίστηκε σε κάποιους ανθρώπους που λίγο πολύ τρέχουν έτσι κι αλλιώς είτε για αντίστοιχα ζήτημα είτε γενικώς. Κάτι μου λέει πως όλοι αυτοί που μιλάνε για μαθήματα δεν πέρασαν ποτέ από την πλατεία, ούτε καν για να δώσουν ένα κασκόλ. Μπορεί απλά να είμαι καχύποπτη. Είμαστε όμως πάντα τόσο καλοί να θαυμάζουμε το πόσο προοδευτικά, πόσο ειρηνικά , πόσο καλύτερα διαχειρίζονται οι υπόλοιποι Δυτικοί όλα τα θέματα όταν στην ουσία αδυνατούμε να δείξουμε αλληλεγγύη (για τα ίδια θέματα) στους ανθρώπους δίπλα μας. Η κάθε @sirtessa που πόσταρε τη διαδρομή της στο τούιτερ ανέλαβε μια ευθύνη. Μια ευθύνη που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα ήθελαν να πάρουν είτε από φόβο, είτε από αδιαφορία. Το  #illridewithyou είναι τόσο σημαντικό γιατί είναι τόσο μαζικό. Αυτό δηλαδή που θα μπορούσε να είναι και το #syrianrefugeesGR. Αλλά μάλλον αυτό ήταν πολύ κοντινό και πολύ πραγματικό. Κι έτσι δεν μπορούσαμε μόνο να σχολιάσουμε, έπρεπε και να κάνουμε κάτι.

* με στοιχεία από WSJ , mashable και gizmondo

 

foto εξωφύλλου: descrier